Your cart is currently empty!
Tag: afdankingen
-
Afdankingen bij FedEx. “We willen niet minder ontslagen, we willen geen ontslagen”

Op dinsdag 20 januari kondigde de pers aan dat vrachtvervoerbedrijf FedEx van plan is om een grondige herstructurering op Europees niveau door te voeren. Daarbij zouden meer dan 700 jobs geschrapt worden in België: 671 op de luchthaven van Luik en 47 in Zaventem. Vrijwel meteen na deze aankondiging legde het personeel van FedEx (het vroegere TNT) in Luik het werk neer. We spraken met een werknemer van het bedrijf.
Het grote publiek vernam deze aankondiging van collectief ontslag via de media. Hoe zijn de arbeiders het te weten gekomen?
“Er was geen rechtstreekse communicatie van de bedrijfsleiding met de werknemers. Ik zit in de nachtdienst. Ik heb het gehoord op Facebook, net als veel andere collega’s. Toen zagen we de persconferentie na de buitengewone ondernemingsraad van maandag. Wij hebben kennis genomen van de 671 ontslagen, maar ook dat de 861 overblijvende collega’s flexibelere contracten zouden moeten aanvaarden.”
Hoe was de gemoedstoestand van de arbeiders na deze aankondiging? Er was een zeer snelle reactie met 48-urenstaking, waar kwam dat ordewoord vandaan?
“Het was een grote schok voor iedereen, natuurlijk. Velen van ons kwamen van TNT en velen van ons werken al jaren voor het bedrijf. We hebben veel gegeven voor dit bedrijf, we hebben altijd gewerkt met veel toewijding en professionele nauwgezetheid. Het was een gevoel van walging om onze toekomst zo bedreigd te zien na de offers die velen van ons hebben gebracht terwijl zij kredieten hebben, enz. De jongens die dit soort beslissingen nemen, zijn eigenlijk onmensen. Vooral omdat het een winstgevend bedrijf is met 3 miljoen euro nettowinst per jaar.
“Maar bovenal is er veel woede. Wie het ordewoord van een 48-urenstaking eerst lanceerde weet ik niet, waarschijnlijk het ABVV. Maar het was sowieso duidelijk dat de basis echt in actie wilde komen. Als het aan ons lag, was er geen staking van 48 uur maar van een week geweest.”
Hoe verliep de staking?
“Het was zeer goed gecoördineerd, vooral tussen de dag- en de nachtploeg, om ervoor te zorgen dat er altijd een piket was. Op het hoogtepunt, tussen 23.00 en 01.00 uur, stond bijna de hele nachtploeg aan het piket. Ik heb niet geteld, maar het moeten 800 mensen zijn geweest. Op 15 jaar bij TNT is het de eerste keer dat ik een staking zag die niet gewoon een werkonderbreking was. Misschien moeten we dit vaker doen.
“Er waren veel solidariteitsbetuigingen van collega’s van andere bedrijven op en rond de luchthaven. Toen wij staakten, probeerde de directie de vliegtuigen te laten lossen door personeel van andere maatschappijen. Ze weigerden allemaal.”
Je had het over een werkonderbreking: er was er één in oktober in verband met de Covid. Wat betekende het concreet om tijdens de Covid bij FedEx te werken?
“In oktober was er een werkonderbreking. De internationale directie van de groep had een bonus van 1000 euro per werknemer aangekondigd wegens de goede resultaten van de groep en het feit dat wij met Covid hadden doorgewerkt [tussen 31/05 en 31/08/20 heeft de groep FedEx een winst van 1,28 miljard euro gemaakt, tegenover 800 miljoen over dezelfde periode een jaar eerder, noot van de redactie]. Ons werd de bonus echter ontzegd, waarop er een werkonderbreking kwam. De bonus konden we helaas niet afdwingen.
“Wat de werkomstandigheden betreft, in het begin was het erg ingewikkeld. We moesten blijven werken omdat we als essentieel werden beschouwd. Maar in het begin hadden we geen gel, geen maskers, geen procedures. Beetje bij beetje werden dingen georganiseerd, maar in het werk dat wij doen, is bijvoorbeeld het respecteren van afstand bijna onmogelijk, ondanks het feit dat wij gedisciplineerd zijn.
“We zetten onszelf op het spel voor het bedrijf, eigenlijk. Wij hebben collega’s die besmet zijn. In quarantaine gaan, was niet voor iedereen even gemakkelijk vanwege het loonverlies.”
Nu is de procedure-Renault opgestart, wat zijn de vooruitzichten voor de strijd en voor de toekomst ?
“De vakbonden moeten duidelijk zijn. We willen niet ‘minder ontslagen’, we willen geen ontslagen en moeten dat ook zo verdedigen. Als we zeggen dat we het aantal afdankingen willen verminderen, zetten we de deur open voor het management. Dat is respectloos tegenover de arbeiders. Het betekent immers dat je bereid bent om mee te stappen in de logica van afdankingen.
“We moeten ook op onze hoede zijn voor de Renault-procedure. Over het algemeen is het nog steeds een wet die de bazen gebruiken om dingen te rekken, te laten rotten en protest te smoren. Gezien de ondoorzichtigheid van de procedure eisen wij een maximum aan informatie over de procedure, over wat er gaande is. Dit zal ons helpen om te beslissen hoe wij in elk stadium moeten reageren.
“En als wij er niet in slagen ontslagen te voorkomen, willen wij zorgen voor de hoogst mogelijke ontslagvergoedingen en reële garanties voor omscholing met een echte garantie op werk nadien.
“Ik denk ook dat we meer vakbondsagitatie nodig hebben op de werkvloer. Er zijn activisten, maar er zijn ook veel collega’s die de vakbond wantrouwen. Als we niet wat strijdlust inbrengen en de wil om in actie te komen, lopen we het risico dat we verliezen. Er zijn collega’s die in paniek zijn omdat ze vrezen dat ze bij de minste verkeerde beweging op de lijst van ontslagen zullen komen. We moeten deze massale afdanking stoppen door ons te organiseren en te strijden.
“Wij zijn niet de enigen die zich zorgen maken. Er is een Europees herstructureringsplan [met 5500 tot 6400 jobs die verloren gaan in Europa]. We moeten solidariteit opzetten met collega’s en delegaties in de andere landen. En we moeten gemobiliseerd blijven, zorgen dat er over deze situatie bij FedEx wordt gepraat. Een week na de aankondiging horen we er de media niet meer over, maar dat betekent niet dat het probleem van de baan is.”
Nog een slotwoord?
“Eerder een anekdote. Gisteren ontvingen wij een bericht van de directie dat zij ons het salaris voor onze tweedaagse staking zou uitbetalen. Dat is eigenlijk gemeen. Ze behandelen ons als kinderen: onze rationele reactie om te staken voor onze toekomst, bekijken ze als een emotionele reactie die ze ons nu willen ‘vergeven’. Als je 700 mensen op straat zet, moet je niet proberen moeder Teresa te spelen…
“In hun brief zeggen ze ook nog dat ze ‘de vakbonden op de hoogte hebben gebracht’ van hun besluit. Een dergelijke aanpak zal ook het wantrouwen jegens de vakbond aanwakkeren doordat de indruk wordt gewekt dat zij hand in hand met het management werken. Het is zowel een poging om de gemoederen te bedaren als om de arbeiders te verdelen.”
-
Verzet nodig tegen golf van afdankingen!

De directie van Sodexo België wil 380 mensen afdanken. Bij Milcobel zijn 167 jobs bedreigd in Schoten. Bij Continental in Mechelen 140. Makro is toe aan het vierde herstructureringsplan op acht jaar tijd. Bij Wibra zijn meer dan 400 jobs bedreigd. Dit zijn slechts enkele aankondigingen van de afgelopen weken.
De Renault-procedure legt bedrijven die een collectief ontslag plannen op om eerst een dialoog te houden tussen de directie en de syndicale afgevaardigden. In de meeste gevallen is die procedure effectief opgestart. Telkens stelt de directie dat het een “constructieve dialoog met de sociale partners wil”. Voor de bazen is de Renault-procedure slechts een manier om verzet van het personeel te verstikken zodra de plannen tot afdankingen bekend worden. Tijdens de procedure gaat het officieel slechts om een ‘voornemen’ tot ontslag en worden ‘alternatieven’ onderzocht. Sommige bazen gaan nog verder: Ryanair kondigde midden in de Renault-procedure aan dat het van 91 naar 172 ontslagen wil.
Bazen willen personeel voor de crisis doen betalen
De bazen zullen nooit nalaten om de werkenden te laten betalen voor elke crisis, fouten of onvoorziene gebeurtenissen. Het excuus van de gezondheids- en economische crisis zal tot het uiterste gebruikt worden om te herstructureren en om de dreiging van werkloosheid te gebruiken om nog meer flexibiliteit te eisen. Tegelijk wordt naar de overheid gekeken om zoveel mogelijk compensaties op de kap van de gemeenschap af te wentelen.
Experts in ‘human ressources management’ raden bazen aan om vrijwillig vertrek te stimuleren in plaats van ontslag. Zo kan een bedrijf tot 10.000 euro per werkende uitsparen, zelfs bij betaling van een premie zodat de afgedankte werknemer geen verlies lijdt. HR-bedrijf Lee Hecht Harrison (LHH) stelde dat de kosten van een collectieve afdanking gemakkelijk 10% hoger zijn dan die van een vrijwillig vertrek. Een afgekocht vrijwillig vertrek is uiteraard niet echt vrijwillig. Bovendien is er een angel onder het gras: men verliest het recht op werkloosheidsuitkering.
Arbeidersbeweging moet in het offensief gaan
De vakbonden worden overstelpt met vragen van mensen over ontslagen of economische werkloosheid. Bij het ACV was er een toename van 300.000 naar een miljoen vragen. Bij het ABVV is er sprake van een verdrievoudiging. Het blijft niet bij tijdelijke werkloosheid: de lawine van jobverlies is al begonnen. We moeten ons organiseren rond eisen die aangepast zijn aan deze periode van historische crisis van het kapitalisme en die vertrekken van de verdediging van de belangen van de werkenden.
LSP verdedigt de nationalisatie, zonder afkoop of compensatie, onder de controle en het beheer van de werkenden van elk bedrijf dat dreigt over te gaan tot massale afdankingen. De gezondheidscrisis heeft aangetoond dat er veel tekorten zijn in deze samenleving. Bedrijven kunnen in publieke handen genomen worden om de productie te oriënteren op de sociale noden. Wie kan dat beter dan het personeel zelf, de helden die ons door moeilijke tijden leiden? Wij willen geen publieke bedrijven die door managers net zoals private bedrijven geleid worden. Het zijn de werkenden die de rijkdom produceren, het is aan hen om te beslissen.
Om de groeiende werkloosheid te stoppen, kan het beschikbare werk beter verdeeld worden. Collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen zou bovendien de werkdruk verminderen.
Voor dergelijke eisen zal er uiteraard een sterke krachtsverhouding nodig zijn, met een actieplan over een langere termijn met betogingen, nationale stakingsdagen, solidariteitsstakingen met werkenden die met ontslag bedreigd worden, marsen van werklozen … Strijdsyndicalisme dat niet bang is om het kapitalisme in vraag te stellen, is wat nu nodig is!
-
Stop de afdankingen: nationaliseer bedrijven die personeel op straat zetten

Betoging in december 2011 in Luik. Arbeiders eisen de nationalisering van de staalsector. De luchtvaartsector domineert vandaag het slechte nieuws op vlak van jobverliezen. Maar het is lang niet de enige getroffen sector. Verschillende voorspellingen schatten dat tot 250.000 jobs kunnen verloren gaan in deze economische crisis. De huidige recessie kan enkel vergeleken worden met de periode na de crash van 1929. De lawine van afdankingen zal tot protest leiden. Hoe kunnen we overwinningen boeken?
Verbod op ontslagen?
De PS stelt voor om ontslagen te verbieden tot 31 oktober 2020. Federaal parlementslid Ludivine De Donder verdedigde de maatregel op RTL-TVI: “Is het onrealistisch? Ik denk het niet, want als een werknemer tijdelijk werkloos wordt, kost het de werkgever helemaal niets, want de vergoeding wordt betaald door de sociale zekerheid. Het idee is om bedrijven een paar maanden de tijd te geven om het effect van het economisch herstel te beoordelen.” Er stellen zich enkele problemen met dit voorstel.
Ten eerste is de sociale zekerheid de afgelopen decennia geplunderd, onder meer door allerlei vrijstellingen van werkgeversbijdragen. Dit heeft de middelen voor de sociale zekerheid uitgehold. In plaats van te pleiten voor meer bijdragen van de bazen aan de sociale zekerheid, komt de PS nu nogmaals met een voorstel om het geld van de sociale zekerheid op een gouden dienblad aan de bazen aan te bieden. Voldoende middelen voor de sociale zekerheid zijn niet mogelijk als het de bazen niets mag kosten.
Ten tweede gaat de PS ervan uit dat de economie zich snel zal herpakken. De hoop dat de economische crisis binnen enkele maanden wel voorbij zal zijn, is in het beste geval naïef. Het is hetzelfde als hopen dat de klimaatverandering met de winter voorbij is. Dergelijke illusie wekken, is wellicht vooral bedoeld om de arbeidersbeweging te sussen zodat ze niet te hard van stapel loopt met protest.
In het verleden waren er ambitieuzere voorstellen rond een verbod op ontslagen. Zo was er het voorstel van de PVDA om ontslagen van winstgevende bedrijven te verbieden. Het is echter niet duidelijk hoe een dergelijke wet door het parlement zou geraken. En al helemaal niet hoe zo’n wet zou toegepast worden indien een bedrijf bijvoorbeeld beslist om te delokaliseren.
Geen enkele werkende aan zijn lot overlaten
Ons uitgangspunt moet de verdediging van elke werkende zijn, ongeacht of hij of zij met ontslag wordt bedreigd in een bedrijf dat winst maakt of niet. LSP verdedigt daarom de nationalisatie onder controle en beheer van de werkenden van elk bedrijf dat dreigt te verhuizen of tot collectief ontslag over te gaan. De gezondheidscrisis heeft aangetoond dat er veel tekorten zijn in deze samenleving, er is dus werk genoeg. Bedrijven die in publieke handen komen, zouden hun productie kunnen heroriënteren om aan de sociale behoeften te voldoen. En wie kan dat beter dan het personeel zelf en de gemeenschap? We hebben geen managers nodig die de openbare sector leiden als private bedrijven. Het zijn de arbeiders die de rijkdom produceren, het is aan hen om te beslissen!
Dit voorstel zal de bazen uiteraard op hun achterste poten zetten. Dat deden ze ook toen de arbeidersbeweging in de jaren 1930 droomde van betaald verlof. Maar onze grootouders hebben dat wel afgedwongen! Ze deden dit niet door het vriendelijk te vragen of door een oplossing te zoeken die ‘de bazen absoluut niets kost’. Betaald verlof is afgedwongen door arbeidersstrijd, door stakingen en massamobilisaties. Waarom zouden we het vandaag anders aanpakken?
Er zal meer nodig zijn dan een wandeling in Brussel om onze jobs en levensstandaard te verdedigen. Er zal geen gebrek zijn aan solidariteit met de bedreigde werkenden, maar deze moet georganiseerd worden in een echt actieplan om een krachtsverhouding op te bouwen. Dit kan met regionale en sectorale mobilisaties en stakingen om de strijd uit te breiden, en nadien indien nodig een algemene staking die desnoods herhaald wordt.
We moeten dit vandaag bespreken en terugkijken naar de actiemethodes van de arbeidersbeweging die hun waarde hebben bewezen, zoals de oprichting van stakingscomités en coördinatiecomités van verschillende bedrijven of industriezones, de bezetting van bedrijven en het gebruik van ons materieel (bulldozers, bussen, kranen …) om de beweging te organiseren en te verdedigen tegen eventuele repressie.
-
Personeel Ierse winkelketen Debenhams protesteert tegen afdankingen
De winkelketen Debenhams is actief in Groot-Brittannië, Ierland en Denemarken. Op de donderdag voor Pasen kregen de personeelsleden van de Ierse winkels via e-mail te horen dat ze ontslagen waren. De groep wilde sowieso herstructureren en maakt van de Covid-19 pandemie gebruik om personeel aan de deur te zetten. De keten wordt geleid door een Belgische manager, Stefaan Vansteenkiste, die gespecialiseerd is in bedrijfsherstructureringen. Hieronder een artikel vanuit Ierland door Ruth Coppinger.

Het personeel van Debenhams in Ierland vernam op paasdonderdag per email dat het afgedankt was. Dat was amper twee dagen nadat het bedrijf het personeel verzekerde dat alle jobs veilig waren. Het getuigt van een ongevoelige onverschilligheid voor de werknemers, sommige met decennia dienst voor het bedrijf dat eerst Roches Stores heette en vanaf 1996 onder Debenhams verderging.
Op 6 april verklaarde topmanager Stefaan Vansteenkiste dat het bedrijf onder curatele zou geplaatst worden om de werknemers te beschermen, waarna de handel kon hervat worden zodra de beperkingen door de overheid werden opgeheven. “We werken met een groep van zeer ondersteunende eigenaars en geldschieters en verwachten dat er extra middelen beschikbaar zullen worden gesteld om ons door de huidige crisisperiode te helpen.”
Een van die ‘ondersteunende eigenaars’ en geldschieters is Bank Of Ireland (dat mede-eigenaar is van Celine Jersey TopCo Ltd, het moederbedrijf van Debenhams). Het personeel van Debenhams vraagt terecht waarom een bank die tien jaar geleden gered werd, en waarin de overheid een aandeel heeft, nu zomaar overgaat tot het opofferen van Debenhams waarbij het personeel wordt gedumpt.
Debenhams is een testcase
Miljoenen werkenden in heel de wereld ondervinden dat Covid-19 door rijke aandeelhouders wordt aangegrepen om tot afdankingen over te gaan waarbij minstens een deel van de ontslagvergoeding naar de gemeenschap en dus de belastingbetalers wordt doorgeschoven. Debenhams is een testcase en het antwoord op de aangekondigde ontslagen zal belangrijk zijn bij andere bedrijven. Deze week kondigde hotelketen Dalata/Clayton duizenden ontslagen aan. Ook bij Aer Lingus en Ryanair zijn er jobs bedreigd. En er zullen onvermijdelijk nog aankondigingen volgen.
Beroepsfederatie Retail Ireland waarschuwde dat er 110.000 jobs in de detailhandel bedreigd zijn. Oasis, Warehouse en Laura Ashley volgden Debenhams en kondigden jobverliezen aan. Geruchten over andere winkelketens zoals Penneys en Next volgden. Een personeelslid van Debenhams in Blanchardstown merkte op: als dit gebeurt, is het niet uitgesloten dat een derde van het winkelcentrum van Blanchardstown dicht blijft na Covid-19. In andere shoppingcenters en winkelstraten zal het niet anders zijn.
De bedrijven hopen dat de veiligheidsmaatregelen in het kader van de pandemie een actief verzet door het personeel en de vakbonden doorkruisen. Ze onderschatten de vastberadenheid van de werkenden die bereid zijn om te vechten als hun levensonderhoud op het spel staat.
Het personeel van Debenhams is al jarenlang georganiseerd in de vakbond. Er zijn delegees in de verschillende vestigingen in het land. De vakbond Mandate kondigde aan dat het al het mogelijke zou doen om de strijd te organiseren.
Naast de strijd op het syndicale terrein, hebben werknemers van Debenhams los van elkaar contact opgenomen met politieke vertegenwoordigers. Een aantal van hen contacteerde vertegenwoordigers van de Socialist Party zoals parlementslid Mick Barry in Cork of mezelf in Dublin. Het leidde tot het idee om werknemers uit verschillende vestigingen bijeen te brengen in een discussie via Zoom.
Werknemers gaan de strijd aan
De werknemers waren vastbesloten om niet toe te laten dat de pandemie gebruikt werd om de winkels zonder enig verzet te sluiten. Tijdens de hoger vermelde bijeenkomsten werd gediscussieerd en beslist om protestacties aan de winkels en aan de Bank of Ireland te organiseren, waarbij de veiligheidsmaatregelen inzake social distancing in acht genomen worden.
De dag ervoor werden de media gewaarschuwd, wat ertoe leidde dat andere werknemers van Debenhams betrokken raakten. Het protest op woensdag 22 april zou een groot succes worden. De werknemers hebben hun zaak aan het publiek kenbaar gemaakt, met hun eigen stem, en hebben Debenhams via de traditionele en de sociale media op de agenda gezet. Ook de politici werden gedwongen om er nota van te nemen.
Op die actiedag werd één protestactie door de politie afgebroken onder verwijzing naar de speciale bevoegdheden onder de gewijzigde gezondheidswetgeving. De actievoerders in Henry Street, Dublin, werden in het openbaar de wet voorgelezen. Ze mochten niet met journalisten praten. De politie dreigde iedereen op te pakken en dreef de actievoerders weg. De naam van de vakbondsafgevaardigde van de winkel werd genoteerd door de politie.
Deze intimidatie stond in schril contrast met het gebrek aan actie tegen een groep extreemrechtse racisten die weigerden sociaal afstand in acht te nemen tijdens een protest aan een rechtszitting op dezelfde dag. Het personeel van Debenhams kreeg brede publieke steun. Op hetzelfde ogenblik ging de Ierse premier op een niet-essentiële foto staan met een grote groep zorgwerkers. In een en dezelfde stad golden er verschillende regels naargelang de situatie.
Repressie heeft omgekeerd effect
De acties van de politie hadden een dramatisch averechts effect. Debenhams werd een trending onderwerp op Twitter. Zelfs de leider van de traditionele partij Fianna Fáil – geen vriend van gewone werkenden – verklaarde de volgende dag dat de protesten veilig waren verlopen. Een video van de gebeurtenissen, gefilmd door een lid van de Socialist Party, werd meer dan 50.000 keer bekeken.
De interventie van de politie was niet toevallig of willekeurig. De politie wachtte de activisten op bij de winkel van Henry Street. Dit was een bewuste beslissing van de staat om alle werkenden te waarschuwen. Er is wereldwijd in heel wat landen een noodwetgeving als gevolg van de gezondheidscrisis. De meeste mensen zien die wetten als noodzakelijk in de strijd tegen het coronavirus.
De Socialist Party waarschuwde echter dat dergelijke wetgeving ook tegen werknemers kan worden gebruikt, zoals nu blijkt met de acties van het personeel van Debenhams. Mick Barry was het enige parlementslid dat zich expliciet uitsprak tegen de wetgeving die nieuwe bevoegdheden aan de politie bood. Hij verwees specifiek naar het mogelijke gebruik ervan tegen vakbondsleden en protesten. Toen deze wetgeving op 19 maart in het parlement werd besproken, zei hij: “Ik steun veel van de bepalingen in de wetgeving, maar om de redenen die ik heb geschetst [de aanvallen op de democratische rechten], ben ik tegen het totale pakket.”
Het protest bij Debenhams was een eerste serieuze test van de wetten. Door de repressie niet te aanvaarden en door op een gedisciplineerde wijze te protesteren, met inachtneming van de bezorgdheid rond de volksgezondheid, hebben de werknemers van Debenhams laten zien dat het mogelijk is om te protesteren en hebben ze zich niet laten afschrikken door de repressie.
De week daarop voelde de politie zich tijdens nieuwe protest genoodzaakt om ook de acties aan de winkel in Henry Street toe te laten, maar het wel qua duur in te korten. Het personeel had een spandoek bij met de tekst: “Dit is een essentieel protest.” Eerder werd het protest immers betwist met het argument dat de activisten een niet-essentiële verplaatsing hadden gemaakt.
Jobs verdedigen
Op de tweede actiedag waren er succesvolle protestacties op een groeiend aantal locaties: tien winkels en twee banken. Dit kreeg opnieuw heel wat media-aandacht. Tegen die tijd, na meer discussie via Zoom, werd de nadruk meer gelegd op de strijd voor het behoud van de jobs. De personeelsleden riepen de regering op om een sociaal bloedbad in de detailhandel te vermijden.
In een verklaring aan de media, zeiden twee delegees, Jane Crowe van Henry Street en Valerie Conlon van Patrick Street in Cork:
“De boodschap van de werknemers tijdens deze protesten is dat er 2.000 banen op het spel staan bij Debenhams. Dat zijn duizenden mensen en gezinnen die afhankelijk zijn van ons loon. De overheid kan nu beter ingrijpen, om te investeren om mensen aan het werk te houden, in plaats van te moeten betalen voor nog eens duizenden mensen die van sociale zekerheid afhankelijk worden.
“We denken dat veel van de winkels winstgevend zijn, net zoals de online handel. De overheid zet miljarden in om mensen aan het werk te houden tijdens Covid 19. Er zijn ook EU-middelen om ontslagen te voorkomen. We vragen al onze politieke vertegenwoordigers om de regering te vragen hier een rol te spelen en te investeren om het bedrijf open te houden.”
Ze riepen het personeel van andere winkels op om hen te steunen.
Op donderdag 30 april werd de faillissementsprocedure van Debenhams ingezet. De werknemers waren teleurgesteld dat ze geen stem hadden in de procedure, dat het bedrijf werd geliquideerd zonder dat iemand pleitte voor het behoud van hun baan.
Desondanks besloten ze druk uit te oefenen op politieke partijen en parlementsleden waarbij ze pleitten voor staatsinterventie en investeringen om de jobs bij Debenhams te behouden. Wellicht zullen de traditionele partijen Fianna Fáil en Fine Gael samen met de Groenen een regering vormen. Zullen ze overheidsinvesteringen en de overname van Debenhams steunen? Zeker nu FF stilzwijgend steun aan dit idee gaf?
Een van de werknemers deed heel wat onafhankelijk onderzoek en schreef hierover naar de vakbond en de politieke partijen. Ze wees erop dat vier tot zes winkels winstgevend zijn, net als de online winkel en dat er geen reden is om deze te sluiten. Met de investeringen van de overheid zouden deze winkels terug kunnen openen als de beperkingen in juni worden opgeheven. Ze wees ook op fondsen van de EU die bedoeld zijn om ontslagen te vermijden, waaronder de 100 miljard euro voor SURE (Support to mitigate Unemployment Risks in an Emergency), een fonds waarop de Ierse regering beroep kan doen voor Debenhams. Hoewel de EU niet kan worden vertrouwd om de rechten van werknemers te ondersteunen, toont dit wel aan dat de middelen aanwezig zijn om jobs te beschermen, maar dat deze moet worden gebruikt ten gunste van werknemers en niet ten gunste van het grootkapitaal, zoals de Europese Commissie van plan is.
Neem het bedrijf in publieke handen om jobs te redden!
Er is een mythe ontstaan dat onder het kapitalisme private bedrijven in hun eentje ondergaan of overleven. Dat is verre van correct. Ze worden door de staat overeind gehouden met armbanden en reddingsvesten.
IDA Ireland, het overheidsagentschap dat buitenlandse investeringen moet aantrekken, gaf in 2018 op één jaar tijd meer dan 100 miljoen euro subsidie aan enkele van de meest winstgevende bedrijven ter wereld. Zo kreeg Abbot Laboratories 14 miljoen euro, de farmaceutische topbedrijven ontvingen 30 miljoen euro, Intel en Microsoft kregen respectief 1,9 en 2,8 miljoen euro.
Daarbovenop krijgen ze fiscale cadeaus waarbij ze erg lage – of zelfs geen – belasting betalen, waardoor de schatkist geen geld meer heeft. Dertien bedrijven betaalden vorig jaar minder dan 1% belasting. We horen veel over de kost van sociale zekerheid, maar deze cadeaus aan de bedrijven kosten veel meer.
In 2018 zorgden de subsidies van IDA voor netto 14.040 nieuwe jobs. Nu zomaar 2000 jobs laten schrappen bij Debenhams (inclusief de winkels in concessie) is onaanvaardbaar. Het zou de gemeenschap heel wat geld kosten om deze werknemers werkloosheidsuitkeringen te moeten betalen, terwijl er tegelijk minder inkomsten zijn door het verlies aan belastingen. Waarom zou het ondenkbaar zijn dat de overheid in deze context investeert en de winkels overneemt? Er zou een plan kunnen worden opgesteld om de inkomsten de verhogen, ook om te diversifiëren. Roches, dat eigenaar is van veel van de panden met Debenhams-winkels, en andere verhuurders kunnen verplicht worden om de huurprijzen te verlagen.
De afgelopen twee maanden heeft de staat maatregelen genomen waarvan voorheen gezegd werd dat ze niet mogelijk waren of zelfs ongrondwettelijk. Zo werd bijgedragen aan de loonkosten van bedrijven, werden uithuiszettingen verboden, waren er tussenkomsten in hypotheekbetalingen, werden private ziekenhuizen overgenomen (zij het tegen schandalig hoge tarieven). Er wordt 6,5 miljard euro uitgetrokken om bedrijven te steunen.
Er wordt gezegd dat Debenhams te veel verlies maakt en teveel schulden heeft. Zo is er een belastingschuld van 3,8 miljoen euro. Maar er zijn ook veel schulden waarover onduidelijkheid is: hoeveel is de schuld aan Bank of Ireland of aan het Britse moederbedrijf van Debenhams?
De Socialist Party is van mening dat Debenhams en andere bedrijven die tot massale afdankingen overgaan in publieke handen moeten genomen worden. Deze bedrijven moeten democratisch beheerd worden door het personeel zelf waarbij een nieuw bedrijfsplan wordt opgemaakt. Werknemers zijn goed op de hoogte van de trends in de detailhandel, de groei van online winkelen … Zij hebben de vaardigheden en het vernuft om een weg vooruit uit te stippelen.
De vraag is wie er voor de Covid-19 recessie zal betalen. Zullen het weer de werkenden zijn, of zal er deze keer naar de banken en grote bedrijven gekeken worden? De enige manier om nog een decennium van besparingen en ellende voor de werkende bevolking te voorkomen is door de rijkdom, de banken en de productie in publiek bezit te nemen, onder de controle van de meerderheid van de bevolking, zodat de economie rationeel kan gepland worden in ons belang.
Socialist Party member @RuthCoppingerSP speaking outside protest by workers at #Debenhams. Ruth, alongside @MickBarryTD is fighting alongside these workers to defend their jobs. pic.twitter.com/5g07yoanfA
— Socialist Party (@SocialistParty) April 29, 2020