Your cart is currently empty!
Tag: Arizona en het verzet ertegen
-
Neen aan Arizona – ernstig actieplan nodig!
“Het buffet aan maatregelen dat op tafel staat, daar zullen we het mee doen,” zegt De Wever zonder tegengesproken te worden door de andere Arizonapartijen. We weten wat er op ons afkomt: “de zwaarste sanering sinds de jaren 80” die ons langer wil doen werken, meer flexibiliteit oplegt, de lonen aanvalt, zwaar het mes zet in de ambtenarenpensioenen en de toegang tot het mininumpensioen beperkt, werklozen en zieken onder vuur neemt, onze organisatiekracht en recht op protest ondermijnt. Dit buffet is voor de werkende klasse niet te vreten!
Deze maatregelen komen er niet omdat het “niet anders kan”, maar omdat de grote bedrijven na jaren van recordwinsten ons willen laten opdraaien voor de prijs van de ecologische transitie en de geopolitieke spanningen. Hun productiesysteem ligt aan de basis van de economische vertraging, maar de last hiervan willen ze naar ons doorschuiven!
Er zijn miljarden in de belastingparadijzen, grote aandeelhouders kijken ernaar uit om verder gepamperd te worden, voor oorlog en vernietiging zijn er miljarden beschikbaar, maar wij moeten besparen omdat het niet anders kan?! Georges-Louis Bouchez zei op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij: “De hervormingen die wij willen, gaan geen pijn doen, die gaan deugd doen.” “Het paradijs van de rijken is gemaakt van de hel van de armen,” wist Victor Hugo al.
Wat te doen?
Acties zijn nodig, maar ook een strategie. Na de actie van 13 december is er vandaag niet enkel een betoging maar wordt er gestaakt bij het spoor en in het onderwijs, nu ook langs Nederlandstalige kant. Dit nog voor de federale regering gevormd is! Het toont de woede en de actiebereidheid. We staan sterker met een actieplan dat de kracht van onze collega’s activeert. Een plan dat op elke werkvloer duidelijk maakt welke rottigheid De Wever en Bouchez in petto hebben en wat we daartegen in te brengen hebben.
Het buffet voor onze acties is ook duidelijk: toegankelijke informatiekrantjes, webinars, speciale pagina’s op sociale media, maar vooral ook het individueel en collectief overtuigen van collega’s en vrienden, personeelsvergaderingen en infosessies, militantenbijeenkomsten per regio en/of sector, lokale betogingen, grote nationale betogingen, provinciale en/of sectorale stakingsdagen, nationale stakingsdagen. Er is druk en organisatie van onderuit nodig via personeelsvergaderingen en regionale militantenbijeenkomsten om te vermijden dat enkel de vakbondsleidingen beslissen over de acties. Strijdbijeenkomsten en netwerken van strijdbare syndicalisten kunnen hieraan bijdragen.
We staan op een keerpunt: de burgerij probeert haar eigen positie veilig te stellen. Sinds 2014 waren er tal van bewegingen, onder meer tegen racisme en seksisme, voor het klimaat en tegen genocide. Een nieuwe generatie activisten komt op het voorplan. De arbeidersbeweging kan leren van die bewegingen en deze ervaringen naar de werkvloer brengen. Rechts spreekt over ‘cultuuroorlogen’, maar voert een oorlog tegen onze sociale klasse. We moeten daarop antwoorden met strijd die aangepast is aan de inzet. Strijdbewegingen versterken elkaar. Open mobilisatiecomités tegen Arizona, zoals in Brussel opgezet door Commune Colère, zijn goede stappen en verdienen navolging.
Samen met de aanval op onze arbeids- en leefomstandigheden is er een toename van autoritaire maatregelen (tegen het recht op protest en organisatie) en een nadruk op militarisering met investeringen in defensie. Arizona staat voor een toename van onderdrukking. Het staat voor een verderzetting van steun aan genocide in Palestina. De Wever en Bouchez zijn uitgesproken fans van het zionistisch kolonialisme en de genocide. De strijd hiertegen is een essentieel onderdeel van het verzet tegen Arizona. Op 26 januari is er een nationale Palestina-betoging, neem hieraan deel met collega’s of vrienden!
ACTIEKALENDER
- 26 januari: nationale betoging tegen de genocide in Palestina
- 8 maart: acties in het kader van de internationale vrouwendag
- Op 7 januari waren er 120 aanwezigen op een Strijdbijeenkomst in Brussel, waaronder veel jonge en nieuwe militanten. Het doel is om elkaars strijd te versterken en te coördineren. Er wordt opgeroepen om de stakersposten van het Franstalig onderwijs eind januari te versterken.
SOCIAAL URGENTIEPLAN
Geen aanvallen, maar hogere pensioenen en lagere pensioenleeftijd!
Ons vertrekpunt is wat de werkende klasse nodig heeft om een degelijk leven te leiden.
Haalbare arbeidsvoorwaarden door collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen om de werkdruk te verlagen. Maak van een 32-urenweek het nieuwe voltijds, met een voltijds loon. Werkbaar werk betekent ook dat we niet blijven werken tot we erbij neervallen. Werken tot 67 is niet mogelijk, het pensioen moet terug naar 60! Behoud van SWT, landingsbanen en tijdskrediet!
Van een pensioen moeten we kunnen leven. In een woonzorgcentrum betaal je gemiddeld 2200 euro, een minimumpensioen van 1500 euro volstaat dus niet. De pensioenen moeten dan ook drastisch stijgen, het minimum moet toegankelijker zijn voor iedereen en tegelijkertijd moet de publieke ouderenzorg drastisch uitgebreid worden om de prijzen naar beneden te halen. Neen aan de aanval op de ambtenarenpensioenen, veralgemeen deze pensioenen integendeel tot alle werkenden!
Verdedig onze openbare diensten en onze lonen!
Een massaal plan van publieke investeringen in openbare diensten is niet alleen nodig om de werkdruk in de publieke sector te verlagen, maar ook om de dienstverlening uit te breiden.
Om rond te komen, hebben we hogere lonen en uitkeringen nodig. Geen gepruts aan de index, maar volledig herstel ervan zodat de lonen de prijsstijgingen volgen. We worden steeds productiever, maar dit vertaalt zich niet in meer loon. Breek de loonwet! Hogere lonen en uitkeringen moeten onze koopkracht ondersteunen. Neen aan vier jaar loonstop!
Controle op onze industrie
Laten we onze industrie over aan de aandeelhouders en ceo’s die vandaag het personeel bij het grofvuil zetten en de technische knowhow liquideren? Er is nood aan een nationaal publiek plan voor het onderhoud en de ontwikkeling van industriële productie met bijhorende jobs (zonder inleveringen op loon- en arbeidsvoorwaarden). De werkenden uit die sectoren en de bevolking in het algemeen zijn het best geplaatst om te bepalen wat de noden zijn, inclusief een leefomgeving die niet van overstroming naar orkaan en bosbrand gaat, en weten ook het best hoe alles kan gemaakt worden.
Er is nood aan een sociaal urgentieplan. In de opbouw van onze krachtsverhouding hebben we dit sociaal urgentieplan nodig en doorheen onze acties kunnen we de voorwaarden creëren om dit ook effectief af te dwingen. Wat ons betreft betekent dit dat heel het kapitalistisch systeem weg moet om plaats te maken voor iets veel democratischer: een socialistische samenleving waarin de economie democratisch gepland wordt in het belang van de mensen en de planeet.
Arizona en het verzet ertegen: overzicht van artikels op deze site
Kom naar de Strijdbijeenkomsten van syndicalisten, antiracisten, feministen … in Brussel. Volg onze media (krant, site, sociale media), contacteer ons om actief te worden in de strijd voor socialistische maatschappijverandering.
Abonneer je op maandblad De Linkse Socialist:
[leform id=’3′ name=’Abonnement’]Neem contact met ons op:
[leform id=’2′ name=’Lid worden’] -
‘Buffet’ van De Wever: enkel smerigheid voor ons! Neen aan Arizona
De commentatoren en zelfs komieken in hun eindejaarsconferenties zijn het roerend eens: de politici moeten eindelijk hun verantwoordelijkheid nemen en een regering vormen. Dat niet doen zou een vorm van schuldig verzuim zijn of getuigen van een gebrek aan politieke moed. De uitdagingen zouden te groot zijn om geen regering te vormen.
Door Geert Cool
De uitdagingen zijn inderdaad groot op een ogenblik dat het klimaat op hol slaat, degelijke jobs in de industrie verdwijnen en zowat alle openbare diensten zodanig op hun tandvlees zitten dat zelfs dat tandvlees niet meer zichtbaar is. Maar daar gaat Arizona niet over. Met wat nu voorgesteld wordt als beleid komt er geen antwoord op de uitdagingen van de meerderheid van de bevolking.
Arizona is een project dat de superrijken goed uitkomt. Dat kan enkel door ons het leven zuur te maken met langer werken, een harde aanval op de pensioenen in de openbare sector (de enige die leefbaar zijn), nog meer flexibiliteit, beschuldigende vingers naar wie niet meekan of zonder werk valt … Als er een regering gevormd wordt met wat op tafel ligt, hoeft het voor ons niet.
De Wever verklaarde dat de onderhandelaars het moeten doen met “het buffet aan maatregelen dat op tafel staat.” Hij zei: “Daar komen geen nieuwe schotels bij, hoogstens zal er nog een beetje peper op de ene plat worden gestrooid en wat zout op de andere.” Het buffet van De Wever bestaat uit “de zwaarste sanering sinds de jaren 80”, maatregelen die “iedereen pijn doen”. “Er zal langer moeten worden gewerkt, er zal een flexibeler arbeidsrecht moeten komen, pensioenrechten zullen moeilijker opgebouwd worden dan vroeger.” Hij weet dat dit niet populair is, maar zegt dat het niet anders kan.
Een buffet met enkel smerigheid kan je niet rechttrekken met wat peper en zout. Langer werken, meer flexibiliteit en minder pensioen zijn gewoon niet aanvaardbaar. Die maatregelen komen er niet omdat het “niet anders kan”, maar omdat de grote bedrijven na jaren van recordwinsten niet bereid zijn om het met minder te doen. Er zijn miljarden in de belastingparadijzen, grote aandeelhouders kijken ernaar uit om verder gepamperd te worden, voor oorlog en vernietiging zijn er miljarden beschikbaar, maar wij moeten besparen omdat het niet anders kan?! Georges-Louis Bouchez zei op de nieuwjaarsreceptie van zijn partij: “De hervormingen die wij willen, gaan geen pijn doen, die gaan deugd doen.” Onze pijn doet hen deugd. “Het paradijs van de rijken is gemaakt van de hel van de armen,” wist Victor Hugo al.
Er is een strategie nodig tegen wat op ons afkomt. Acties zijn nodig, maar niet gewoon acties om actie te voeren. Een ernstig actieplan waarbij we de kracht van de vakbondsleden activeren is noodzakelijk. Een plan om naar alle collega’s te trekken om duidelijk te maken welke rottigheid De Wever en co ons willen opleggen en wat we daartegen in te brengen hebben.
Het klopt dat de Arizonapartijen een meerderheid hebben in het parlement en dat hun verdelende retoriek tegen werklozen en migranten een ingang vindt. Tegelijk ziet een grote meerderheid van de bevolking het niet zitten om tot 67 jaar te werken en wil eenzelfde grote meerderheid dat de middelen bij de rijksten worden gezocht. Wanneer wordt dat meerderheidsstandpunt in beleid omgezet? Het klopt dat er ook in de buurlanden harde aanvallen zijn op de levensstandaard en arbeidsvoorwaarden van onze collega’s, maar als we hen laten doen is er enkel een neerwaartse spiraal. We zouden beter allemaal samen opkomen voor wat we nodig hebben! Collectieve strijd is ook een democratisch recht, het is de manier waarmee we sociale bescherming en democratische rechten hebben afgedwongen.
Er is nood aan een strategie. Na de actie van 13 december is er komende maandag opnieuw een actiedag. Het ziet er chaotisch uit met een betoging van het Albertinaplein naar het Poelaertplein, uiteindelijk in gemeenschappelijk vakbondsfront. De actiebereidheid neemt echter toe: naast de spoorstaking zijn er ook stakingen in het onderwijs aangekondigd. Langs Franstalige kant zijn er nog stakingsdagen in het onderwijs aangekondigd uit protest tegen het Franstalige besparingsbeleid. Ondanks de onduidelijkheid over de acties is het belangrijk dat deze een succes worden om duidelijk te maken dat we het voorgestelde beleid niet aanvaarden en ook om de druk op te voeren binnen onze eigen organisaties om tot een echt actieplan te komen.
Een actieplan kan bestaan uit een informatiecampagne op elke werkvloer en via alle mogelijke mediakanalen (websites, sociale media, webinars…) gekoppeld aan lokale acties die opbouwen naar een grote betoging en stakingsdagen. De beslissingen hierover kunnen we niet enkel aan de vakbondsleidingen overlaten, er is niet alleen druk van onderuit nodig maar ook zeggenschap. Het gaat over onze toekomst en dus kunnen we beter zelf mee beslissen over hoe we daarvoor opkomen. We staan sterker als we zoveel mogelijk collega’s meekrijgen en de acties daarop afstemmen.
De uitdaging voor ons verzet is groot. Maar potentieel staan we sterk. De Wever en Bouchez kunnen wel toeteren over hun ‘buffet’ , als er uiteindelijk gekookt moet worden hebben ze ons nodig. Het zijn immers de werkenden die alles doen draaien. Daar ligt onze kracht, het komt er op aan om die te organiseren zodat we de enorme uitdagingen kunnen aanpakken in het belang van de meerderheid van de bevolking. Wat ons betreft betekent dit dat heel het kapitalistisch systeem weg moet om plaats te maken voor iets veel democratischer: een socialistische samenleving waarin de economie democratisch gepland wordt in het belang van de mensen en de planeet.
Overzicht van onze artikels over Arizona en het verzet ertegen
-
Harde aanvallen van Arizona – Hard verzet nodig!
Houd de dieven! Arizona zit in onze zakken
De opeenvolgende versies van de ‘supernota’ zijn allemaal brutaal en onaanvaardbaar. Aanvallen op onze lonen, pensioenen, arbeidsvoorwaarden, sociale bescherming, waarbij vrouwen in het bijzonder hard geraakt worden … De zondebokpolitiek tegen mensen met een migratie-achtergrond, werklozen en zieken dient als rookgordijn om ons allemaal hard te raken.
Deze ongeziene aanvallen zijn zogezegd ‘noodzakelijk’ omwille van de begroting en de staatsschulden die zo sterk opgelopen zijn omdat de regeringen steevast cadeaus aan de rijksten uitdeelden. Dit is niet onze crisis, wij gaan er niet voor betalen!
Het patronaat wacht niet op de vorming van de regering om in het offensief te gaan. Werkenden worden aan de lopende band afgedankt, niet enkel in de hard getroffen industrie. Goed beschermde en betaalde jobs maken plaats voor onzekere jobs. De herstructureringen en besparingen volgen elkaar in snel tempo op. Niemand is nog veilig. Sectoren waarin dringend publieke investeringen nodig zijn, zoals zorg, openbaar vervoer en onderwijs, zien de besparingsbuien al hangen. Strijd is nodig, anders speelt extreemrechts in op de frustraties en het ongenoegen om verdeeldheid en haat te zaaien. Het resultaat daarvan is nog meer ellende en een nog brutalere verdediging van de belangen van de grote bazen, kijk maar naar de VS met Trump en zijn ‘first buddy’ Elon Musk.
Actieplan nodig! De aanvallen zijn niet symbolisch, ons antwoord mag dat evenmin zijn
De mobilisatie van de werkenden en hun vakbonden is essentieel om Arizona te stoppen. Eenmalige actiedagen zoals gepland op 13 januari en 13 februari kunnen sensibiliseren rond een bepaald thema, maar er is veel meer nodig. Het ontbreekt aan een strategie om onze strijd echt te organiseren. De huidige aanpak van de vakbondsleidingen is niet aangepast aan de inzet!
Om een bredere beweging van langere duur te bouwen, is er nood aan een actieplan. Dat betekent een plan met acties die voldoende tijd op voorhand bekend zijn en telkens opbouwen naar de volgende actie, waarbij ook de actiemethode wordt opgevoerd tot ons centrale wapen van de algemene staking waarmee we alles platleggen en dit desnoods herhalen voor een langere tijd. Een dergelijk actieplan kan alle vormen van verzet en strijd, ook bijvoorbeeld het massaprotest tegen de genocide in Gaza, bijeenbrengen in een krachtige beweging. Zo komen we tot acties die gedragen worden door heel de maatschappij.
We zagen in 2014 hoe een actieplan met een militantenconcentratie, grote betoging, provinciale stakingsdagen en uiteindelijk een nationale algemene staking de rechtse regering van Michel en De Wever deed wankelen. Deze beweging trok jongeren, kunstenaars, zelfstandigen, boeren en anderen mee. Ze versterkte de vakbonden, onze positie in de publieke opinie en droeg bij aan de doorbraak van de PVDA waardoor er vandaag collega-syndicalisten en activisten in alle parlementen verkozen zijn.
Er was toen nood aan een tweede actieplan dat harder en breder was, maar de vakbondsleidingen schrokken van onze kracht en krabbelden terug naar de onderhandelingstafels waar uiteindelijk niets werd bekomen. Democratische zeggenschap over onze strijd is essentieel om dat te vermijden, zeker op een moment dat de aanvallen straffer zijn dan in 2014 en ons verzet dat dus ook moet zijn.
Personeelsvergaderingen, netwerken van strijdbare syndicalisten, opbouw van actieve solidariteit in andere protestbewegingen zijn hiervoor cruciaal. In Brussel nam ‘Commune colère’ het initiatief voor een ‘Strijdbijeenkomst’ met syndicalisten van verschillende vakbonden en sectoren, feministen, antiracisten, klimaatactivisten … om de komende strijd samen voor te bereiden. Dit is een uitstekend initiatief dat navolging verdient in heel het land!
-> Volgende Strijdbijeenkomst in Brussel: 7 januari, 18u30 in de DK, Denemarkenstraat 70
Het potentieel voor strijd is er. De betoging van de zorg- en welzijnssectoren op 7 november was drie keer zo groot als op voorhand verwacht. De staking in het Franstalig onderwijs op 26 november werd heel goed opgevolgd. Zelfs de betoging tegen de sluiting van Audi in september was groot, ook al was er geen strategie. Ondertussen zijn er de enorm grote betogingen tegen de genocide in Gaza die tienduizenden op de been brachten. We kunnen onze solidariteit versterken door met collega’s samen te betogen tegen genocide, of door gerichte acties op onze werkplaats te houden, zoals het zorgpersoneel van het St Pietersziekenhuis dat in de middagpauze een solidariteitsactie voor Palestina hield.
Kortom, we moeten ons nu in ‘strijdmodus’ zetten. Niet voor louter symbolische acties of wandelingen, maar voor een strijd die existentieel is voor onze toekomst!
Arizona moet weg, sociaal urgentieplan nodig!
De plannen van Arizona komen bovenop jarenlange tekorten en neoliberaal beleid. We kunnen geen verdere besparingen aan, maar hebben integendeel nood aan drastische publieke investeringen in openbare diensten en infrastructuur. De investeringen in zorg, onderwijs en openbaar vervoer moeten vertrekken van de noden. Om de uitval van zieken tegen te gaan, moet de werkdruk naar beneden en is er nood aan een beter evenwicht tussen werk en ontspanning. Een collectieve arbeidsduurvermindering tot maximaal 32 uur per week, met behoud van loon en bijkomende aanwervingen, is daarvoor belangrijk. Arizona wil het omgekeerde doen door SWT af te schaffen, landingsbanen en andere vormen van minder werken onaantrekkelijk te maken en met een malussysteem voor pensioenen. Wij zeggen: pensioen terug naar maximum 65! Behoud van SWT, landingsbanen en tijdskrediet!
Onze industrie laten we best niet over aan de aandeelhouders en ceo’s die vandaag het personeel bij het grofvuil zetten en de technische knowhow liquideren. Een uitdaging zoals een rechtvaardige ecologische transitie met behoud van jobs (zonder inleveringen op loon- en arbeidsvoorwaarden), is duidelijk te hoog gegrepen voor de bazen en hun winsthonger. Er is nood aan een nationaal publiek plan voor het onderhoud en de ontwikkeling van industriële productie met bijhorende jobs. De werkenden uit die sectoren en de bevolking in het algemeen zijn het best geplaatst om te bepalen wat de noden zijn, inclusief een leefomgeving die niet van overstroming naar orkaan en bosbrand gaat, en weten ook het best hoe alles kan gemaakt worden.
Kortom, er is nood aan een sociaal urgentieplan. We zullen dat niet krijgen door het vriendelijk te vragen, enkel door onze strijd ernstig te organiseren! Personeelsvergaderingen, algemene vergaderingen en netwerken van activisten kunnen de invulling van dat urgentieplan concretiseren en koppelen aan eisen in onze strijd.
Revolutionaire strijd tegen het systeem van onderdrukking en uitbuiting
Strijden tegen de aanvallen op onze levensstandaard, werkomstandigheden en sociale bescherming betekent ons ook uitspreken voor de strijd van klimaatactivisten, boeren, mensen-zonder-papieren en al wie ingaat tegen onderdrukking (seksisme, racisme, LGBTQIA+fobie …). Er is coördinatie nodig tussen de vakbonden en andere sociale bewegingen om samen sterker te staan.
Onderdrukking is inherent verbonden aan de kapitalistische logica die verdeeldheid nodig heeft om economische en sociale ongelijkheid in stand te houden. Er is nood aan een gemeenschappelijk project om de werkende klasse in al haar diversiteit solidair te verenigen en zo de strijd tegen alle vormen van uitbuiting en onderdrukking te kunnen winnen.
Deze strijd stopt niet aan de grenzen, er is nood aan internationale solidariteit. De strijd van de Palestijnse en Libanese bevolking tegen het koloniaal, imperialistisch en kapitalistisch geweld waar ze slachtoffer van zijn, is ook de onze.
Het kapitalisme is een doodlopend straatje van ellende. Hun systeem is kapot en valt niet te repareren. In het belang van de meerderheid van de bevolking en van de planeet is er nood aan een ander systeem. Een socialistische samenleving waarin we onze toekomst zelf in handen nemen! Werk hieraan mee, sluit aan bij LSP!
Abonneer je op maandblad De Linkse Socialist:
[leform id=’3′ name=’Abonnement’] -
Onze toekomst niet overlaten aan rechtse populisten, vervuilende kapitalisten en andere leden van die ‘broligarchie’
Het nieuwe ‘normaal’ tekent zich af in de VS. Trump werd verkozen als ‘tegenstem’, maar staat voor een nog brutalere versie van hetzelfde beleid. Zijn nauwe samenwerking met miljardair Elon Musk leidde al tot een nieuw woord: ‘broligarchie’. Zijn verkiezingsoverwinning duwde de beurzen omhoog. Sociale bescherming en klimaatmaatregelen worden overboord gegooid. Het plan van Musk om de hakbijl in de openbare diensten te zetten, omschreef hij als een “revolutie”.
door Geert Cool uit maandblad De Linkse Socialist
Brutale nieuwe normaal in België heeft een naam: Arizona
De arrogante rechtse propaganda draait ook in België op volle toeren. De zondebokpolitiek waarbij migranten, zieken en werklozen als het probleem voorgesteld worden, vindt ingang. Het aanpakken van de meest kwetsbaren wordt als ‘realistischer’ gezien dan de middelen zoeken bij de kleine groep superrijken.
De verkiezingsoverwinningen van de MR en de N-VA geven de bazen nog meer vleugels. Ze wachten niet op de vorming van een Arizona-regering om in het offensief te gaan. De repressie tegen de meest kwetsbaren wordt al opgevoerd, de mogelijkheden van collectieve strijd tegen het asociale beleid worden nu al ondermijnd.
De supernota van De Wever is meer dan een brutale aanval op de lonen en arbeidsomstandigheden, het is een oorlogsverklaring aan de arbeidersbeweging. Daarop reageren met een vage kerstactie, zoals nu gepland wordt op 13 december, beantwoordt niet aan de ernst van de situatie. Zullen we het recht om ons te organiseren en in verzet te gaan echt gewillig opgeven in de hoop op die manier ‘erger’ te voorkomen? Elke zwakte langs onze kant, zal de patronale agressie enkel nog meer voeden.
Hoe het vragen van een symbolische bijdrage van de superrijken Arizona ‘evenwichtiger’, laat staan ‘socialer’ en ‘eerlijker’ zou maken, is ons compleet vreemd. Op welke planeet leeft Conner Rousseau? Illusies dat de scherpste kantjes via onderhandelingen kunnen afgevijld worden, helpen ons niet. De hoop om de bazen via overleg tot redelijkheid te brengen, is een illusie. Het nieuwe normaal maait het gras van onder de voeten van het overlegsyndicalisme weg. Op het politieke terrein is het niet anders. De deelname van de PVDA aan een door de PS gedomineerd stadsbestuur in Bergen werd door Belfius aangegrepen om geen kredieten meer te geven.
Het is dringend nodig om de woede van onderuit in strijd te organiseren. Onze potentiële kracht betekent pas iets als we deze organiseren en het gevecht voor vooruitgang aangaan.
Potentieel van strijd is er
Het is mogelijk om strijd te organiseren en zelfs om er toegevingen mee te bekomen. De Gentse beweging tegen een coalitie met N-VA toonde dit. Na een week van opmerkelijke acties moest Vooruit zijn staart intrekken. Er komt geen coalitie met N-VA, maar uiteraard betekent dit niet dat alles nu koek en ei is. Met de groenen erbij komt er niet noodzakelijk een progressief bestuur, toch niet als we daarmee een beleid bedoelen dat vertrekt van de sociale noden op vlak van huisvesting, openbare diensten, openbaar vervoer, armoedebestrijding, degelijke voorwaarden voor het gemeentepersoneel … Op basis van de acties zal de waakzaamheid hiervoor groter zijn en zal er sneller tot nieuwe acties overgegaan worden. Strijd versterkt ons sociaal kamp, zoveel is duidelijk.
Dat bleek ook uit de schitterende betoging van 7 november. Zorgpersoneel, sociaal werkers, personeel uit het onderwijs en andere sectoren kwamen samen in een betoging die drie keer zo groot was als vooropgesteld. Na jaren van tekorten en gebrek aan respect, hebben de nieuwe en toekomstige regeringen enkel nog meer ellende aan te bieden. Je zou voor minder woedend zijn! De betoging gaf energie en smaakte naar meer. Wanneer komt er een vervolg met een opbouwend actieplan?
Ook de betoging tegen de sluiting van Audi op 16 september was groter dan verwacht en toonde een glimp van het potentieel van strijd. En dan zijn er uiteraard ook nog de historische protestacties tegen de genocide in Gaza, met in oktober 70.000 betogers in Brussel.
Socialistische maatschappij is nodig
De jaren van tekorten wegen steeds zwaarder door. In de industrie bedreigt de recessie voorheen stabiele en goedbetaalde jobs en ook in andere sectoren zijn er afdankingen. Een rechtse regering onder De Wever en Bouchez wil een versnelling hoger schakelen in het aanvallen van alle sociale verworvenheden en wil strijd daartegen onmogelijk maken. En dan zijn er nog de existentiële kwesties zoals genocide en oorlogen, maar ook klimaatverandering. Ondertussen bespaart de Waalse regering 18,6 miljoen euro op de middelen voor biodiversiteit.
De uitdagingen zijn van die orde dat velen stilaan wanhopig zijn en niet zien hoe fundamentele verandering nog mogelijk is. Strijd doorbreekt het doemdenken en versterkt de solidariteit. Een opbouwend actieplan waarbij elke actie opbouwt naar een volgende en grotere, is nodig. Dat is hoe de arbeidersbeweging ruim 10 jaar geleden de rechtse regering van Charles Michel en De Wever deed wankelen.
Tegenover alles wat fout loopt vandaag, is er nood aan ambitieuze verandering. Dat is in de eerste plaats een kwestie van programma en strijd ervoor. Waar is het mobiliserende en enthousiasmerende project voor een ander type samenleving, een socialistische maatschappij, waarin de werkende klasse haar eigen lot in handen neemt? Waarom laten we de opgeblazen rechtse populisten, vervuilende kapitalisten en andere leden van die ‘broligarchie’ beslissen over onze toekomst?
Musk spreekt over revolutie terwijl hij contrarevolutie bedoelt. Trump en co stellen zich voor als ‘anti-establishment’ terwijl ze de hielen van de miljardairs likken. Ze komen ermee weg omdat links en de arbeidersbeweging hen die ruimte laten. Een filosofiestudent schreef in een column in De Standaard (19 november): “Ook in België is de notie van een revolutie, van antikapitalistisch verzet, veeleer naar de achtergrond geschoven. Het lijkt alsof de gehele linkerzijde de bekende vraag van Rosa Luxemburg, namelijk: ‘hervorming of revolutie?’, eenduidig beantwoord heeft. Revolutie bleek te ambitieus.” Wij voelen ons niet aangesproken, maar de vaststelling klopt: het debat over een radicaal andere samenleving is nodig.
In het protest vandaag groeit het besef dat alle problemen met elkaar verbonden zijn en dat het om heel het systeem gaat. De basis voor dit alles is het kapitalisme, een systeem waarin de productiemiddelen in private handen zijn en dus gericht worden op de winstbelangen van kapitalisten. Wij komen op voor een breuk met het kapitalisme en voor een socialistische samenleving waarin de noden van de meerderheid van de bevolking, waaronder die van een leefbare planeet, centraal staan als onderdeel van een rationele democratische planning.
-
Wat N-VA voor ons in petto heeft… “Sociale zekerheid staat te vet”
In een interview met Humo zegt Theo Francken openlijk waar zijn partij voor staat. Harde besparingen op de sociale zekerheid zijn voor hem een uitgemaakte zaak. Zonder verbloemingen zegt Theo ‘Trump’ Francken dat hij in onze portemonnee zal zitten.
Op de vraag of er hard gesnoeid moet worden in de gezondheidszorg, de uitkeringen en de pensioenen antwoordt Francken: “Een paar miljard wegnemen uit een budget van 200 miljard is toch niet onmenselijk? Die sociale zekerheid staat te vet. Je kunt bij de apotheker een zak vol pillen kopen voor een paar euro. Vul diezelfde zak in de supermarkt en je betaalt 70 euro. Een hele groep mensen krijgt alle medische kosten zelfs helemaal gratis. Het lijkt wel Cuba. Hoe zou het toch komen dat Belgen de grootste pillenpakkers ter wereld zijn?”
Deze uitspraken van Francken zouden in elke apotheek in het land moeten uitgehangen worden of mee gestuurd worden met elke melding van mypension.be. Veel kiezers van rechts en extreemrechts weten immers niet dat zijzelf ook als ‘profiteur’ worden bestempeld door de partijen waarvoor ze stemmen.
Statistiek Vlaanderen merkte eerder dit jaar op dat 1,6% van de Vlamingen, of 90.000 mensen, medische zorg of tandzorg uitstellen om financiële redenen. Bij werklozen gaat het om 8%, bij alleenstaanden om 4%. Over heel België ging het om 2% die medische zorg en 6% die tandzorg uitstelde. Een eerdere enquête van De Artsenkrant maakte duidelijk dat bijna 80% van de ondervraagde dokters aangaf dat arme patiënten hun gezondheidskosten niet kunnen betalen. Een professor merkte daarbij op: “Het heeft geen zin om de medicatie voor te schrijven als mensen toch niet kunnen betalen bij de apotheker.”
Wat Francken zegt, is wereldvreemd. Met zijn maandloon van bijna 10.000 euro weet hij niet wat je betaalt bij een apotheker en hoe pijnlijk die rekening vaak is. Evenmin weet hij dat je met 70 euro ook in een supermarkt niet meer ver komt. In sommige andere landen is het nog erger en dat is waar de N-VA naartoe wil. Uiteraard wil rechts niet raken aan de winsten van de farmaceutische industrie, laat staan de productie van geneesmiddelen in publieke handen nemen om deze af te stemmen op de noden. Neen, de grote winsten zijn nooit een probleem. Voor hen is het de sociale zekerheid die te vet staat…
Het gemak waarmee hij oproept om op de uitkeringen en pensioenen te besparen, zegt veel over het politieke debat vandaag. Dat wordt steeds meer beperkt tot de vraag hoeveel er op welk ritme uit de zakken van de werkende klasse zal gehaald worden. De hakbijl die Francken wil bovenhalen, betekent extreme armoede voor een groeiende laag van de bevolking. De inkomsten en uitgaven van de sociale zekerheid bedragen vandaag iets meer dan 100 miljard euro (104,5 miljard uitgaven en 106 miljard inkomsten in 2023, geen 200 miljard zoals Francken zegt). De grootste uitgavenpost in de sociale zekerheid bestaat uit pensioenen en ouderenzorg. Daar “een paar miljard” uit wegnemen, kan niet zonder sociaal bloedbad.
Rechts pleit schaamteloos voor sociale bloedbaden in België, verdedigt genocide tegen de Palestijnen en roept op tot meer publieke investeringen in oorlogen. Hoog tijd om daar offensief tegen in te gaan. Niet met fluwelen handschoenen omdat we nog niet weten of de Arizona-coalitie er al dan niet komt, maar door radicaal op te komen voor de belangen van de werkende klasse in al haar diversiteit. De arbeidersbeweging moet weer weerbaar worden!
-
Interview. Werkloosheidsuitkering in de tijd beperken? Pak het economisch systeem aan, niet de slachtoffers ervan!
Interview met Cédric Leterme van Gresea
In de catalogus van verschrikkingen die worden voorbereid door De Wever, Bouchez en hun Arizona-partners staat een beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd. Dat is een echte “trofee” voor rechts. Nochtans is het repressief aanpakken van werklozen niet effectief als het doel is om ‘meer mensen aan het werk te krijgen’. Het is een symboolmaatregel die weinig oplevert. Waarom wordt er dan zo hard op aangedrongen? We spraken met Cédric Leterme van de onderzoeksgroep Gresea (Groupe de Recherche pour une Stratégie économique alternative).
Interview door Nicolas Croes uit maandblad De Linkse Socialist
Vorig jaar schreef je een artikel onder de titel: “Beperking van de werkloosheidsuitkering: wie profiteert?” Daarin stelde je dat deze maatregel niets zou doen aan de werkloosheid en dat het aanvallen van werklozen een manier is om de aandacht af te leiden van de echte profiteurs.
“Dat was een reactie op het feit dat ook Vooruit zich voor het eerst voorstander verklaarde van de beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd. Die koerswijziging kwam niet als een verrassing: het ligt in de lijn van de activering van werklozen die in 2004 werd ingevoerd door Frank Vandenbroucke, die dicht bij Conner Rousseau staat. Les Engagés sloten zich toen ook aan bij deze eis, waardoor het erg waarschijnlijk werd dat deze maatregel na de verkiezingen op tafel zou liggen.”
“Het is duidelijk aan afleidingsmanoeuvre. Als er over werklozen gepraat wordt, blijft het bredere plaatje buiten beeld. Dat gebeurt al decennialang op systematische wijze. Om niet over belastingontduiking, inflatie of overwinsten te hoeven praten, gaat het over werkloosheid en langdurige werkloosheid. Dit is des te schandaliger omdat de vorige aanval, in 2012, de inschakelingsuitkering (de vroegere wachtuitkering) in de tijd beperkte en bij andere uitkeringen een sterkere degressiviteit (daling van de uitkering) invoerde. Heel wat uitkeringen liggen onder de armoedegrens. Zo kan je onmogelijk fatsoenlijk leven.”
“Twee studies hebben een balans opgemaakt van de maatregelen van 2012. Het resultaat is weinig verrassend, we wisten op voorhand dat je geen jobs creëert door werklozen te straffen. De cijfers tonen aan dat de degressiviteit en de beperking in de tijd van de inschakelingsuitkering geen enkel resultaat opleverden. Het leidde tot een explosie van werkonzekerheid en het verhoogde de druk op de OCMW’s. Van de mensen die werden uitgesloten van een recht op uitkering, kwam slechts de helft bij het OCMW terecht. Wat gebeurt er met de anderen? Rechts klaagt over druggebruikers en bedelaars… Maar die komen ergens vandaan! Als alles wegvalt en mensen zelfs door het laatste vangnet vallen, komen ze ook nog ergens terecht. Er is solidariteit binnen de familie, mensen gaan terug thuis wonen, anderen staan op straat. We verliezen deze mensen uit het oog. Vanuit het oogpunt van sociale controle is deze maatregel dus compleet absurd. Sociale zekerheid is ook een manier om een band met de samenleving te behouden.”
“De verwachte besparing is overigens erg beperkt. De nota van De Wever had het over 1,8 miljard euro besparen door de uitkering te beperken tot twee jaar. Tegelijk zou er 1 miljard naar de OCMW’s gaan om de extra uitgaven op te vangen. Het gaat dus om een besparing van 800 miljoen euro. Dat is een habbekrats op de begroting. Voor tienduizenden mensen betekent het echter nog dieper in de armoede belanden.”
De regering-De Croo, met groenen en sociaaldemocraten, wilde de werkzaamheidsgraad tegen 2030 optrekken tot 80%. Dit doel wordt ook nu gehanteerd en steeds herhaald. Waar komt dit cijfer vandaan?
“Het is eigenlijk willekeurig. 80% klinkt mooi, beter dan 78% of 82%. Dit cijfer omvat alle mensen die in de week voor het onderzoek ‘betaald werk’ hebben gedaan, inclusief deeltijds, tijdelijk of wat dan ook. Vandaag is er een historisch laag werkloosheidscijfer. Binnen de beroepsbevolking zijn er mensen met goede redenen niet aan de slag. Het gaat om zieken, mensen die voor hun gezin zorgen of een opleiding volgen.”
“Als we de arbeidsparticipatie bekijken vanuit het aantal voltijdse equivalenten, krijgen we overigens een ander beeld. Er wordt ons verteld dat de werkzaamheidsgraad in Nederland prachtig is, bijna 80%. Het aantal tijdelijke werknemers en onzekere contracten ligt er echter veel hoger. Als we vergelijken op basis van het aantal voltijdse equivalenten, is het verschil marginaal. Alleszins zal die 80% niet bereikt worden door 100.000 werklozen te straffen. Er zouden 800.000 tot 900.000 mensen in dienst moeten treden, terwijl er op dit moment 180.000 jobs beschikbaar zijn.”
Ondertussen ziet de economische situatie er somber uit en zijn er meer collectieve afdankingen…
“We kunnen inderdaad verwachten dat de werkloosheid zal stijgen naarmate de sociale drama’s zich opstapelen. Gaan we de schuld daarvoor bij de slachtoffers leggen? Waar gaan die mensen terechtkomen? Zelfs indien er nog altijd een krapte op de arbeidsmarkt is, zeker in sectoren met slechte arbeidsvoorwaarden.”
“Aan de andere kant horen we niets over maatregelen die de arbeidsparticipatie zouden versterken, zoals collectieve arbeidsduurvermindering. Daarvan is aangetoond dat het veel effectiever is dan het bestraffen van mensen.”
Arbeidsduurvermindering is ook nodig om de werkdruk te verlagen. Dergelijke eisen zijn essentieel in de ideologische strijd tegen rechts.
“Het is ongelooflijk dat de MR zich heeft weten te positioneren als de partij van de werkenden. De eerste maatregel van de Waalse regering was de afbouw van successierechten. Ze hebben het over individuele verdienste en verdedigen de rijksten. Ze bevoordelen de aandeelhouders, diegenen die niet werken dus. En toch komt de MR ermee weg.”
“Het is problematisch dat er enkel nog over werk gesproken wordt vanuit een marktperspectief. We hebben volgens hen enkel een job nodig om geld te verdienen, ongeacht de samenleving, ongeacht de sociale zekerheid en ongeacht de betekenis en het sociale nut van een job. Bovenal moet elke verstoring van de commerciële arbeidsmarkt door de overheid of de vakbonden vermeden worden.”
“Links praat niet meer over werk, of enkel in de termen van rechts. Dat is dramatisch. Ik las een interview in L’Echo met iemand van de PVDA. De journalisten waren vastberaden om hem te laten zeggen dat multinationals nodig zijn om werk aan te bieden. Hij antwoordde: “Ja, ja, inderdaad. Maar dan moeten ze wel eerlijke belastingen betalen.” Waarom zouden we aanvaarden dat er nood is aan multinationals om ons te vertellen wat we moeten produceren en hoe dat gebeurt, zodat zij hun winsten kunnen opdrijven en er desnoods enkele kruimels voor ons overblijven? Als we dat aanvaarden, is de ruimte voor het ideologische discours behoorlijk smal. Nochtans hadden we de afgelopen jaren onder meer Covid19 en de overstromingen, die ons ertoe aanzetten om de manier waarop we werken in vraag te stellen, al was het maar vanuit ecologisch oogpunt, en om na te denken over productie die de gemeenschap dient in plaats van de aandeelhouders. Er is echter weinig radicaal discours. Uiteindelijk kon de MR zelfs het behoud van kernenergie erdoor drukken.”
“Links heeft het opgegeven om radicaal te denken over de economie. We zagen dit opnieuw bij Audi, waar de woestijn compleet was wat betreft oplossingen en vooruitzichten voor strijd. Zelfs indien die al even achter ons liggen, blijft er in België een geschiedenis van bedrijfsbezettingen. Er is ook het voorbeeld van de bezetting en reconversie onder arbeiderscontrole van GKN in Italië, die nog steeds bezig is. Dat komt echter amper naar voren. De PVDA beperkt zich tot een moratorium op afdankingen door autofabrieken. Maar wie gelooft daarin?”
“Er heerst een fatalisme, een berusting. Het klopt natuurlijk dat rechts de verkiezingen won. We moeten dat echter niet te veel interpreteren. Het populistische rechtse discours staat sterker door de verloochening ter linkerzijde. Kort voor de verkiezingen waren er nog peilingen die aangaven dat een vermogensbelasting populair is. Dat is niet verdwenen. Mensen zijn zich bewust van de obscene concentratie van rijkdom. Maar zonder een collectief strategisch perspectief lijkt het zo enorm dat we niet echt weten wat we eraan moeten doen. Alles lijkt onbereikbaar: nationalisatie, socialisatie … We zijn al niet in staat om de schade te beperken, dus waarom nog verder gaan? Het concrete waar we iets aan denken te kunnen doen, beperkt zich tot de buurman die we ervan verdenken 100 euro meer te hebben.”
“Verantwoordelijkheid nemen voor een breuk met het systeem is nodig. Falen komt vaak door een gebrek aan durf op dit niveau. We hebben een project nodig dat tot de verbeelding spreekt, dat hoop geeft en niet alleen de schade beperkt.”
“Dit jaar is het de 80ste verjaardag van het Sociaal Pact, waarop de sociale zekerheid gebaseerd is. Er zal geen tekort zijn aan nietszeggende herdenkingen, gebaseerd op het idee dat iedereen het eens was. Dat is niet waar, er was een krachtsverhouding. De uitdaging van vandaag is niet om de bestaande sociale verworvenheden te verdedigen als het maximaal haalbare. We moeten de verworvenheden verbreden, uitbreiden, verder gaan dan de kwestie van pure financiële overdrachten en ook opkomen voor de socialisatie van de productie en voor bestaanszekerheid van mensen, met huisvesting, voedsel, enz. De bazen zeggen dat ze niet tevreden zijn met deze sociale zekerheid, dus moeten ook wij luid en duidelijk kunnen zeggen dat het niet goed genoeg is en dat we ervoor gaan vechten.”
-
De MR draait steeds verder naar rechts
Sinds Georges-Louis Bouchez voorzitter is, schoof de MR steeds verder naar rechts op. Vaarwel Reynders en Michel, hun technocratische glimlach gekoppeld aan eenvoudige taal en dubieuze argumenten. Een korte blik op de conservatieve koers van een van de telgen van de oudste partij van België. Charles Rogier zou ongetwijfeld in het zweet baden als hij dit zou zien.
Door Verba (Luik)
Een ‘outsider’ die al 20 jaar aan de macht is
Eerst moeten we op een eenvoudig feit wijzen, dat ondergesneeuwd lijkt door de regelmatige verbale uitbarstingen van Georges-Louis Bouchez. Met name dat de MR ondertussen al 20 jaar aan de macht is op federaal niveau en deel uitmaakte van de vorige Waalse en Waals-Brusselse regeringen, samen met de PS.
De hele campagne draaide nochtans rond de ‘oppositie’ van de MR tegen het beleid van de PS, een beleid waar de MR dus zelf aan deelnam. Deze goocheltruc werd mogelijk door oppositie te voeren tegen regeringen waar de MR zelf deel van uitmaakt. Bouchez viel steevast coalitiepartners aan en elk voorwendsel werd gebruikt om de verschillende acties van de regeringen te saboteren. Deze werkwijze is niet door Bouchez uitgevonden, het was altijd al het handelsmerk van de PS.
De MR slaagde erin om zich een mediaprofiel op te bouwen aan de hand van retorische technieken die aan Trump doen denken: steeds weer wordt de controverse opgezocht. Dit wordt gecombineerd met een taalgebruik dat van Sarkozy of extreemrechts is overgenomen. Het maakt niet uit of wat gezegd wordt klopt en coherent is, als je maar gezien en gehoord wordt. Deze golf van provocaties en nadruk op verdeeldheid moet mist spuien over de politiek waar de MR voor staat, een eenzijdig asociaal beleid gericht op de allerrijksten.
Dubieuze figuren
Los van de retoriek is er de aanwezigheid van dubieuze figuren die dicht bij extreemrechts staan of stonden. Zo is er Marc Yasye die met toeters en bellen werd binnengehaald. De radiomaker verklaarde zich eerder van Jordan Bardella en Marine Le Pen van het Franse Rassemblement National. Georges-Pierre Tonnelier, voormalig lid van het Belgische FN, en Drieu Godefridi (die nadien naar N-VA overstapte, maar ondertussen zijn eigen weg gaat) waren andere nieuwkomers die zich “libertair” voordoen met sympathie voor Zemmour, Trump en Bolsonaro.
Er is geen tekort aan wel erg rechtse figuren binnen de MR of aan kopstukken die aangebrande uitspraken doen. Kopstuk Pierre-Yves Jeholet haalde in een debat uit naar Nabil Boukili van de PVDA met de opmerking: “Kom hier in België geen lessen geven. Als het je niet bevalt, moet je niet in België blijven.”
Deze zelfverklaarde voorvechters van de vrijheid om te discrimineren, worden met hand en tand verdedigd door hun partijvoorzitter. Die zit er niet om verlegen om op sociale media berichten te delen of te liken van Fdesouche (een Franse extreemrechts medium), Damien Rieu (voormalig woordvoerder van het RN), Alessandra d’Angelo (hoofdredacteur van Pan.be, een voormalige satirische krant, nieuwe extreemrechtse digitale media en voormalig parlementair medewerker van Laurent Louis van de Parti Populaire) te delen. Bouchez zag in de recente gemeenteraadsverkiezingen een “ongekend gevaarlijke fase voor onze democratie.” Hij had het niet over het bestuur van of met extreemrechts in Ninove en Ranst. Neen, de mogelijke deelname van de PVDA in Molenbeek is voor Bouchez problematisch.
Conflicten importeren, tweede natuur voor MR
In enkele jaren tijd heeft Bouchez alle mediapersoonlijkheden van de MR weggevaagd. De enige manier om een beetje uit zijn schaduw te treden, is via diverse complottheorieën en nog ergere verdeeldheid. Drieu Godefridi kwam met het oude riedeltje van de Amerikaanse alt-right dat we geen kerstfeest meer mogen vieren omdat links ertegen is. David Clarinval was als vicepremier verantwoordelijk voor de promotie van een transfobe brochure “Transmania”, geschreven door twee Franse transfoben en uitgegeven door het extreemrechtse Magnus. In die brochure staat onder meer dat “de transgenderideologie en haar misbruiken een doorbraak vormen voor de opmars van pedofiele eisen.” Het importeren van morele paniek is de kern van de methode-Bouchez. Er is altijd een polemiek.
Het gebruikte lexicon is sterk beïnvloed door de Franse rechterzijde in de traditie van Sarkozy: verplichte gemeenschapsdienst voor langdurig werklozen, een verbod op bedelen, discriminatie van gesluierde vrouwen op de arbeidsmarkt, enzovoort. De Franse importindustrie is in volle gang en de inspiratiebronnen van de MR zijn niet eens meer verborgen: de mediagroep Bolloré, de retoriek van het RN en zijn thema’s, met een beetje extra Trump erbij. Er wordt gefluisterd dat Bouchez in de komende Arizona-regering minister van Veiligheid zou worden. Dat belooft voor de komende jaren.
-
“De Wever en Bouchez willen me 9 tot 12 jaar langer laten werken, dat hou ik niet vol”
De nota van De Wever ligt in aangepaste vorm terug op tafel, nadat geen van de Arizona-partijen hiermee in oktober naar de gemeenteraadsverkiezingen wilde gaan. Net als andere werkmensen kijken cheminots met afschuw naar die nota. Wat er voor treinbegeleiders en machinisten uitschiet, is de aanval op hun pensioenstelsel.
door een treinbegeleider uit maandblad De Linkse Socialist
Elke week een jetlag
Iemand die minstens dertig jaar gebold heeft – en dus op de meest onmogelijke uren gewerkt heeft – kan ten vroegste op 55 jaar op pensioen.
Om een idee te geven van die uren: iedere kalenderdag zijn die anders. De ene keer begin je om 03.05, de andere keer eindig je om 01.35. Soms sta je in een reeks met bijvoorbeeld alleen ‘vroege’ of ‘late’ diensten, maar het kan ook gemengd zijn. Je bent bijvoorbeeld opgestaan om kwart voor twee ‘s nachts, werkt tot 12u, en de dag erna sta je op je rustdag om 7u op om je kinderen naar school te brengen. Dan verschuift je ‘ritme’ dik vijf uur. Meermaals per week heb je eigenlijk een jetlag. Als je dat decennia doet, betaal je daar qua (gezonde) levensjaren ongetwijfeld een prijs voor. Maar daar staat dus een vervroegd pensioen tegenover.
Tot 12 jaar langer werken
De Wever stelde in de vorige versie van zijn super nota voor om de minimum pensioenleeftijd van NMBS-treinbegeleiders op 1 januari 2025 op te trekken naar 58 jaar. Vanaf 1 januari 2026 wordt die jaarlijks met een half jaar opgetrokken. In de tweede versie staat er “NMBS-personeel (55 jaar)” en het onmiddellijk optrekken naar 58 jaar is er uit.
Wat betekent dit concreet? Het hangt ervan af hoe oud je bent en hoeveel jaren rollende dienst je hebt. Sommigen gaan de eindmeet vlak voor hun neus zien verdampen en enkele jaren langer moeten komen. Iemand die bv op 1 mei 2026 stopt op 55 jaar, zal met dit plan een jaar langer moeten komen. Iemand die op 1 mei 2030 zou stoppen op 55 jaar, moet 5 jaar langer komen. Is het dat wat in de supernota bedoeld wordt met “respect voor de legitieme verwachtingen van mensen die vlak voor hun pensioenleeftijd staan”, “rechtszekerheid” en “respect voor opgebouwde rechten”? Velen gaan in de praktijk tot 67 jaar moeten komen. Vanaf 2049 zal voor treinpersoneel de wettelijke pensioenleeftijd van 67 jaar gelden. (Zie tabel onderaan).
Neem nu mijn situatie. Ik zou niet zoals afgesproken op 1 januari 2037 kunnen vertrekken. Dan ben ik 55 jaar, maar is de minimumleeftijd opgetrokken tot 61 jaar. Ik zou pas op 1 januari 2049 kunnen stoppen en twaalf jaar langer moeten blijven. Tenzij je dan nog steeds na een loopbaan van minimum 42 jaar kan stoppen en er geen jaren afvallen door niet-gelijkgestelde periodes. Dan wordt het april 2046 of ruim negen jaar langer!
Het is vreemd dat er in de nota eerst enkel sprake was van de NMBS-treinbegeleiders. Bij eerdere aanvallen, of ballonnetjes in de pers, was er steeds sprake van het rijdend personeel. Maar in de laatste versie gaat ook de pensioenleeftijd van de treinbestuurders omhoog. Was het een vergissing of wilden ze ons eerst één voor één aanpakken? Zeker is dat een aanval op de pensioenleeftijd van de treinbestuurders het personeelstekort zal verergeren. De geplande uitbreiding van het treinaanbod in december 2024 werd tot groot ongenoegen van minister Gilkinet teruggeschroefd. Wetende dat een bestuurder opleiden 1,5 jaar duurt en je ook nog kandidaten moet vinden, zal dit tegen december 2025 niet opgelost zijn. Er is een laag van treinbestuurders die naar de private goederenoperatoren kijkt, maar de stap niet zet omdat dat wel tot 67j is. Het (geleidelijk) optrekken van hun pensioenleeftijd zou een uitstroom veroorzaken en een serieuze bijsturing van het vervoersplan. Niet dat iedereen bij de goederen terecht kan, Lineas zit weer in grote problemen, maar toch.
Symbooldossier omdat we het nu al niet volhouden
Nu al komen velen niet in aanmerking voor een pensionering op 55 jaar. Ze komen bv op te late leeftijd binnen en kunnen hooguit een beetje voor de wettelijke pensioenleeftijd gaan. De grote baas van de treinbegeleiders zei hierover half oktober nog dat van wie vandaag 48 jaar is, slechts een minderheid op 55 jaar op pensioen kan. Anderen beginnen er jong genoeg aan, maar geven er voortijdig de brui aan. Nog anderen worden medisch afgekeurd. Hoeveel van de ongeveer 6000 betrokkenen zouden uiteindelijk op 55 jaar op pensioen gaan als Arizona dit niet doordrijft? Een minderheid. Veel zal het dus niet opleveren. Voor de Arizonapartijen is het een symbooldossier. Onze pensioenrechten zijn hen een doorn in het oog.
Wie zal deze beroepen nog een volledige loopbaan kunnen uitoefenen? Nu al zien we dat een aanzienlijk deel medisch afgekeurd wordt, dat velen het voor bekeken houden en heel wat gepensioneerde collega’s al in hun zestiger jaren overlijden. Het is al een uitdaging om het dertig tot zevenendertig jaar vol te houden, maar vijfenveertig jaar op de meeste onmogelijke uren opstaan, vanuit de ballast in treinen klauteren, geconfronteerd worden met agressies, aanrijdingen, propvolle diensten en andere bronnen van stress? Het dreigen jobs te worden die mensen maar een korte periode van hun loopbaan uitvoeren.
Rotte kers op de smerige taart: lager pensioen
Alsof dit nog niet erg genoeg is, wil de regering in wording ook de ambtenarenpensioenen op quasi dezelfde manier berekenen als die van werknemers in de privé. Die pensioenen zijn nochtans bij de laagste in West-Europa.
Ambtenaren zijn geprivilegieerd, zeggen parlementairen die ongeveer een drievoudig bedrag als pensioen zullen hebben. Naar Belgische normen hebben ambtenaren inderdaad hoge pensioenen (ikzelf zou bijvoorbeeld een pensioen hebben van € 2179 in 2037). Maar het zijn niet onze pensioenen die te hoog zijn, het zijn de wettelijke werknemerspensioenen die veel te laag zijn!
Bij het spoor is de refertewedde voor de berekening van het pensioen de gemiddelde wedde (zonder premies) van de laatste vier jaar. Door de loonbarema’s heb je ongeveer om de twee jaar een opslag en de laatste jaren van je loopbaan heb je je hoogste wedde. Arizona wou die pensioenen vanaf 1 januari 2025 berekenen op de laatste 20 jaar. Waardoor ze veel lager zullen uitvallen. Vanaf 2026 zou daar ieder jaar een jaar bijkomen. In de laatste versie is dit afgezwakt. Vanaf 1 januari 2025 komt er jaarlijks twee jaar bij. En vanaf 1 januari 2030 jaarlijks een jaar. Bij het spoor zal in 2055 de refertewedde het gemiddelde van de laatste 40 jaar zijn. Tenzij we in 2025 al meteen gelijk getrokken worden met de ambtenaren en naar 12 jaar gaan, dan komt het in 2049 op 40 jaar.
Bovendien wil Arizona onze voordelige tantièmes aanpassen. Je tantième bepaalt in combinatie met je loopbaanjaren het percentage dat je van die refertewedde overhoudt als pensioenbedrag. Rijdend personeel heeft het tantième 1/48. Dat betekent dat je na 36 jaren rollende dienst het maximum van 75% bereikt. Ander spoorwegpersoneel heeft het tantième 1/55. Dat betekent dat je na 41 jaar en 3 maanden loopbaan bij het spoor het maximum van 75% bereikt. Als de regering slaagt in haar opzet, wordt de loopbaanbreuk voor de jaren vanaf 1 januari 2025 1/60. Iemand die dan start, zal minstens 45 jaar moeten werken voor het maximumpercentage. Het zal een complexe berekening worden. Duidelijk is dat we een lager percentage zullen krijgen.
Net zoals het werknemerspensioen, zal de indexering van het ambtenarenpensioen geplafonneerd worden. In de laatste versie “tijdelijk”. Prijsstijgingen zijn dat nochtans niet. Ook de perequatie moet eraan geloven. Dat is de rechtstreekse koppeling van de ambtenarenpensioenen aan de barema’s. Niet dat die bij het spoor de afgelopen 22 jaar nog zijn gestegen, maar het blijft een belangrijk principe.
Ook het vervroegd pensioen komt in het vizier. Enkel kalenderjaren met 156 gewerkte jaren zullen in aanmerking komen voor het bepalen van de lengte van de loopbaan. Voor wie in de loop van een kalenderjaar is beginnen werken, bv na de schoolcarrière afgerond te hebben, telt het eerste jaar meestal niet mee. Als je wat ziek bent geweest of deeltijds werkte onder een stelsel dat niet (langer) gelijkgesteld wordt, bv ouderschapsverlof, riskeren bepaalde jaren niet mee te tellen om vroeger op pensioen te kunnen. Wat met de 13 compensatiedagen en de 13 kredietdagen? Tellen die ADV-dagen mee als gepresteerde diensten? Anders is er niet veel nodig om onder de 156 te belanden.
De periode in een eindeloopbaanstelsel zal beperkt meetellen voor de berekening van het pensioenbedrag. Langer dan een jaar ziek zijn heeft ook een impact. Om werkhervatting aantrekkelijker te maken voor het pensioen, heet dat dan. Willen ze dan echt dat mensen ziek komen werken?
Loopbaanonderbrekingen zonder zorgmotief zullen niet meer meetellen voor het bepalen van de loopbaanjaren en de berekening van het pensioenbedrag.
Als dit alles erdoor komt, zullen velen een pak langer moeten werken voor een pak minder. Het begint erop te lijken dat mensen met zware, moeilijke en ongezonde jobs het pensioen zullen betalen van mensen die wél langer leven: consultants, managers, politici, … Iets zoals aangepast werk is er niet bij het spoor. Op het einde van je loopbaan deeltijds gaan werken wordt afgestraft: dan moet je langer komen en krijg je minder pensioen. De RVA toeslag voor het eindeloopbaanstelsel wordt afgeschaft.
Nochtans werd voorafgaand aan de overheveling van het pensioenfonds van den ijzeren weg in 2007 om de begroting te doen kloppen, een fonds waar generaties cheminots voor hebben afgedragen, beloofd dat alles bij het oude zou blijven.
Strijd nodig
Politiek hebben we bitter weinig bondgenoten. Conner Rousseau heeft zich in interviews bijvoorbeeld meermaals uitgesproken voor de verhoging van de pensioenleeftijd van het rijdend personeel. De regeringsonderhandelaars zijn hier niet over gestruikeld. Er was eensgezind over de afbraak van onze rechten.
We zullen ons dus vooral moeten baseren op de krachtsverhoudingen op de werkvloer en op straat. Het is uitkijken naar een opbouwend actieplan van de vakbonden dat dat van 2014 ruimschoots overtreft.
Tabel pensioenleeftijd en refertewedde volgens laatste supernota
Jaar Pensioenleeftijd Refertewedde 2025 55 6 2026 55,5 8 2027 56 10 2028 56,5 12 2029 57 14 2030 57,5 15 2031 58 16 2032 58,5 17 2033 59 18 2034 59,5 19 2035 60 20 2036 60,5 21 2037 61 22 2038 61,5 23 2039 62 24 2040 62,5 25 2041 63 26 2042 63,5 27 2043 64 28 2044 64,5 29 2045 65 30 2046 65,5 31 2047 66 32 2048 66,5 33 2049 67 34 2050 67 35 2051 67 36 2052 67 37 2053 67 38 2054 67 39 2055 67 40 -
Massale betoging van zorg en welzijn toont potentieel
Op voorhand was aangekondigd dat er 10.000 deelnemers verwacht werden voor de betoging van het personeel uit de zorg- en welzijnssectoren. Het werden er meer dan drie keer zoveel! Uit alle hoeken van het land, uit erg diverse sectoren, van alle vakbonden en personeelsleden die niet gesyndiceerd zijn. Wat een krachtige en diverse betoging! Het succes geeft aan hoe diep de woede zit en hoe sterk de angst is voor het asociale beleid dat op alle beleidsniveaus wordt voorbereid op een ogenblik dat sociale sectoren het al niet meer kunnen bolwerken.
Het pamflet dat LSP verdeelde op de betoging titelde: “Bricoleren in de marge? Volstaat niet” en “Stop de winsthonger, investeer in zorg.” De roep om meer middelen voor betere dienstverlening domineerde de betoging. Meer nog dan de eigen loonsvoorwaarden, ook al mag er daar gerust ook iets aan gedaan worden, was dit een centraal thema. De tekorten zorgen voor een steeds grotere opgang van de marktlogica, ook in sectoren en diensten die daar haaks op staan.
Een verpleegkundige vertelde ons dat ze met slechts een beperkte groep collega’s deelnamen aan de betoging. Er wordt zo goed als elke dag op minimumbezetting gewerkt. Het maakt dat verpleegkundigen minder snel staken omdat ze vrezen dat ze andere collega’s daarmee raken. Niet dat het deze verpleegkundige aan redenen ontbrak om mee te betogen. De directie van het ziekenhuis stelt zich steeds meer autoritair op tegenover het personeel. Een nieuwe directrice komt over van de bankensector. Zo gaat dat onder managers: de ene dag werk je in een bank, de volgende in een ziekenhuis. Gespecialiseerd personeel dat het echte werk doet, kan dat natuurlijk niet. Maar de toplui die de zorg richting geven, hebben geen nood aan voeling met wat leeft op de werkvloer en met het werk dat daar verricht wordt.
Opmerkelijk op de betoging waren de vele groepjes van een brede waaier aan diensten. Het blok van sociaal werkers sprong eruit met aanwezigen uit heel het land, strijdbare slogans in het Nederlands en het Frans en samenwerking tussen groepen sociaal werkers die zich lokaal organiseren in actienetwerken (Sociaal Werkers in Actie, Sociaal Werkers Actienetwerk, Travailleurs Social en Lutte). De boodschap van het blok was duidelijk: er is genoeg geld, het zit in de zakken van de grote bazen en de superrijken. De sociale sector was gemobiliseerd. Wat er al uitlekte van de supernota van De Wever is vreselijk voor hen. Het beperken van de werkloosheidsuitkering in de tijd betekent dat er meer beroep zal gedaan worden op sociale diensten zoals OCMW’s. Daarnaast wordt van sociaal werkers steeds meer verwacht dat ze zich als politie-agenten gedragen en de onderdrukking mee opleggen, in plaats van het te bestrijden.
Er waren ook opmerkelijke solidariteitsdelegaties uit andere sectoren. Zo was er een mooie groep uit het Franstalig onderwijs, waar het statuut van het personeel onder vuur ligt met de nieuwe Franstalige regering. Na maandenlang betogen voor meer middelen en respect, kregen ze een mes in de rug gestoken. Dat is hoe de nieuwe Franstalige regering zorg draagt voor de komende generaties en diegenen die deze generaties een opleiding geven.
De betoging maakt duidelijk dat wat kruimels en gebricoleer in de marge niet volstaan. Het beloofde 1 miljard van de Vlaamse regering is slechts een druppel op een hete plaat, waarbij ze ons als concurrenten verdelen om deze middelen te bekomen. Er zijn echte investeringen in de zorgsectoren nodig! Dat betekent investeringen op basis van de noden. Er is zorg voor het zorgpersoneel nodig, door voldoende handen en een houdbare werkdruk. Arbeidsduurvermindering met behoud van loon en bijkomende aanwervingen zou de sector alvast veel aantrekkelijker maken.
Na deze meer dan geslaagde betoging is er nood aan een vervolg. Meer middelen voor goede zorg zullen we niet cadeau krijgen, er is strijd voor nodig. Dat er actiebereidheid is om die strijd te organiseren, zagen we vandaag. Hoog tijd voor een actieplan tot onze eisen ingewilligd zijn! Doorheen die acties moeten we het volledige systeem in vraag durven stellen. We willen geen koude kille maatschappij waar de zorg een fabriek is geleid door autoritaire managers, maar een samenleving waarin de vele talenten en mogelijkheden van iedereen ten volle tot ontplooiing kunnen komen, een samenleving met meer en toegankelijke dienstverlening.
Enkele getuigenissen door personeelsleden uit de sector uit maandblad De Linkse Socialist:
Wil je meer artikels als deze getuigenissen lezen? Abonneer je op De Linkse Socialist.
Hieronder enkele foto’s, een vollediger overzicht vind je hier
-
Bricoleren in de marge? Volstaat niet! Stop de winsthonger, investeer in zorg
- Voor massale publieke investeringen in zorg en welzijn op basis van de noden
- Zorg voor het zorgpersoneel: collectieve arbeidsduurvermindering tot 32 uur per week, zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen
- Stop de Arizona-aanvallen op de pensioenen, lonen, openbare diensten en de meest kwetsbaren
- We kunnen winnen: voor een opbouwend actieplan tot we resultaten halen. Strijd loont!
- Dit systeem is rot tot op het bot, voor een samenleving die niemand achterwege laat: stop het kapitalisme
Protest is noodzakelijk tegen het aanhoudende tekort aan middelen, dat onze krakende zorg en welzijnssector nog meer onder druk zet. De nieuwe en toekomstige regeringen op alle niveaus zijn niet van plan om de nodige middelen uit te trekken voor degelijke dienstverlening en goede arbeidsomstandigheden. Het beloofde 1 miljard van de Vlaamse regering is slechts een druppel op een hete plaat, waarbij ze ons als concurrenten verdelen om deze middelen te bekomen.
Ze zouden luisteren naar het applaus van de bevolking voor de helden van de zorg tijdens de pandemie, maar laten de zorgcrisis ondertussen verder uit de hand lopen. Het toenemende personeelstekort leidt tot meer autoritair management in zogenaamd ‘zachte’ sectoren. Onderdrukking wordt steeds meer de norm, onaanvaardbaar!
Stop repressie en onderdrukking! Investeer in welzijn en gezondheid!
Bovendien worden de tekorten aangegrepen om de sociale sector in een rol van politie-agent te plaatsen om de onderdrukking mee op te voeren. Zo moeten sociaal werkers volgens het Vlaamse regeerakkoord ingezet worden om zieken en werklozen in te schakelen in een systeem van uitbuiting, en moeten ze mensen-zonder-papieren verder uitsluiten. Aan welke kant staan we?
Deze betoging zegt klaar en duidelijk: bricoleren in de marge volstaat niet. Er is nood aan eengemaakt verzet tegen het beleid van alle regeringen. Een betoging van Nederlandstaligen en Franstaligen, personeel uit publieke en private sectoren op alle beleidsniveaus, uit de zorg en uit de bredere welzijnssector.
Het is doorheen strijd dat we onze solidariteit versterken en organiseren. Door consequente strijd kunnen we de wanhoop onder collega’s richten op de verandering die nodig is.
Over sectoren heen: samen acties opbouwen!
Deze betoging is een eerste stap om de politieke machthebbers op andere gedachten te brengen. Ze zullen pas naar onze eisen luisteren als ze niet meer kunnen wegkijken. Toegevingen komen er pas als ze bang zijn dat ze anders nog meer verliezen. Zo’n krachtsverhouding opbouwen, is mogelijk door onze acties op te voeren en uit te breiden. Er is nood aan een oplopend actieplan dat opbouwt naar steeds sterkere acties door meer collega’s te betrekken, de gebruikers van onze diensten te mobiliseren en de werkende klasse in al haar diversiteit in actie te brengen tegen het asociale beleid. Want deze sector belangt iedereen aan! Door strijd geven we het publieke debat richting en bouwen we aan een krachtsverhouding.
Dit is niet alleen voor onze sectoren nodig. Alle indicaties voor het beleid van de toekomstige federale regering zijn verschrikkelijk. Het hele jaar door Halloween voor de werkenden om het hele jaar door kerstmis voor de kapitalisten mogelijk te maken. Aanvallen op de pensioenen, lonen, openbare diensten, werklozen, zieken … We worden allemaal geraakt omdat er volgens De Wever en Bouchez geen andere keuze is. Voor nieuwe miljardencadeaus aan de grote bedrijven en superrijken vinden ze altijd een keuze. Houd de dieven, stop Arizona!
Rechtse populisten spelen in op sociale problemen en onveiligheid, nadat ze die eerst zelf mee organiseren. Een beleid dat een groeiende groep volledig uit de samenleving weert, werkt problemen met druggebruik, armoede, geweld … in de hand. Waar zullen de werklozen zonder uitkering terechtkomen? Sommigen bij het OCMW, anderen op straat. En vervolgens willen de rechtse politici de sociale sector omvormen tot een politie-apparaat dat de onderdrukking oplegt. Sociale zekerheid is een bescherming voor alle werkenden, het is ook een manier om een band met de samenleving te behouden. Handen af van onze sociale zekerheid! Wie aan één van ons raakt, treft ons allen!
Antwoorden op rechts: de samenleving fundamenteel veranderen!
Onze eisen zijn divers, we komen uit erg verschillende sectoren en werkplaatsen. Ze zijn te herleiden tot dezelfde vraag: welk soort samenleving willen we? Een koude kille maatschappij waar de zorg een fabriek is geleid door autoritaire managers? Of een samenleving waarin de vele talenten en mogelijkheden van iedereen ten volle tot ontplooiing kunnen komen, een samenleving met meer en toegankelijke dienstverlening? Het kapitalisme sleurt ons in een spiraal van winsten voor een kleine minderheid en ellende voor de meerderheid. Het zorgt voor barbarij op alle vlakken, van ‘onze’ zorgcrisis tot een toename van verdeeldheid (racisme, seksisme, LGBTQIA+fobie …), klimaatrampen en oorlogen en genocide op internationaal vlak. Daar tegenover plaatsen wij een socialistische samenleving waarin de productiemiddelen onder democratische controle en bezit van de werkende klasse staan zodat we met een rationele planning de beschikbare middelen en rijkdom kunnen inzetten. Kortom, een radicale omwenteling waarbij de werkende klasse in al haar diversiteit zelf de touwtjes in handen neemt.
Tegen geweld op vrouwen, betoog mee op 24 november
“De schaamte moet van kamp veranderen”. Dat zei Gisèle Pélicot, de 72-jarige vrouw op het proces tegen haar 50 verkrachters. De verkrachtingszaak toont hoe wijdverbreid verkrachtingen en geweld op vrouwen in het algemeen is. In België waren er in 2023 meer dan 11.000 klachten wegens verkrachting, gemiddeld 30 per dag. Dat is slechts een fractie van het geweld, volgens de Veiligheidsmonitor wordt 82% van de seksuele aanrandingen niet gemeld. Waarom? Uit schaamte, uit angst niet geloofd te worden, uit gebrek aan begeleiding en zorg … De schaamte kunnen we van kamp doen veranderen door te strijden. Betoog op 24 november mee in Brussel tegen geweld op vrouwen en voor massale publieke investeringen in zorg, scholing en preventie.
Stop de genocide!
De genocide in Gaza treft de volledige bevolking, ook onze collega’s in de zorgsector. Eind oktober werd het Al-Aqsa ziekenhuis in centraal Gaza opnieuw gebombardeerd omdat vluchtelingen op het binnenplein in tentjes probeerden te overleven. Het laatste nog functionerende ziekenhuis in het noorden van Gaza werd al voor de 14de keer aangevallen, waarbij 44 mannelijke artsen en verpleegkundigen werden meegenomen. Solidariteit met het zorgpersoneel in Gaza, de Westelijke Jordaanoever en Libanon is nodig! In maart organiseerden personeelsleden van het Brugman-ziekenhuis in Brussel een actie op de middag om een onmiddellijk staakt-het-vuren te eisen en om solidariteit te betuigen met de collega’s in Gaza. Een idee voor op jullie werkplaats?
