Your cart is currently empty!
Tag: Arizona en het verzet ertegen
-
Begrotingstabellen tonen het extreme asociale karakter van Arizona
Zaken als een rijkentaks of een audit van de publieke schulden om de zakken van de grote financiële spelers niet langer te vullen, staan uiteraard niet op de agenda van Arizona. Beeld je in: het geld halen waar het zit om het te investeren in wat de meerderheid van de bevolking nodig heeft. Dat wordt weggezet als ‘extremistisch’. Nog wat extra cadeaus aan de rijksten geven terwijl de rest van de bevolking niet mee kan en de leefbaarheid van de planeet om zeep geholpen wordt, zou daarentegen getuigen van ‘staatsmanschap’. Die laatste term heeft met Arizona overigens geen nood aan een genderneutrale aanpassing.
De begrotingstabellen tonen aan hoe extreem de regering is. Samen met het regeerakkoord zelf doorprikken ze de argumenten van Vooruit dat ‘erger voorkomen is’ en dat tenminste de index behouden blijft en de rijksten ook moeten betalen. De index is gegarandeerd tot eind 2026, ofte: na een eerste salvo aanvallen wil Arizona nog verder gaan. Terzijde: voor de indexering van het meer dan verzesvoudigde bedrag dat betaald wordt om de Belgische nationaliteit te verkrijgen (blijkbaar iets waar Vlaams-nationalisten veel waarde aan hechten) is er geen dergelijke einddatum voor een ‘fundamentele herziening’. Uit de begrotingstabellen blijkt nu dat ook de ‘meerwaardebelasting’ een erg lege doos is. Er wordt 500 miljoen euro voor begroot. Dat is een derde van het bedrag dat op reeds op straat slapende vluchtelingen wordt bespaard. Het is één vijfde van wat bij de werklozen gezocht wordt en iets meer dan een zesde van wat van de uitkeringen wordt afgepakt. In tijden van klimaat- en mobiliteitscrisis worden er honderden miljoenen bespaard op de NMBS. Ondertussen wordt gediscussieerd en voeren patroons campagne om de 500 miljoen voor een meerwaardebelasting naar beneden te halen.
De top drie van getroffen groepen maakt duidelijk waar de prioriteiten van Arizona liggen:
- 2,8 miljard moet komen van het snijden in uitkeringen (welvaartsenveloppe), de verhogingen van in het bijzonder lage pensioenen en uitkeringen boven de index om tot een leefbaar niveau te komen.
- 2,7 miljard komt van de werklozen door de uitkering in de tijd te beperken
- 2,4 miljard komt van de pensioenhervorming
Uitkeringsgerechtigden, werklozen en gepensioneerden. Dat is blijkbaar waar het geld kan gehaald worden! Het is een vertaling van wat Theo Francken eerder verklaarde: “Een paar miljard wegnemen uit een budget van 200 miljard is toch niet onmenselijk? Die sociale zekerheid staat te vet.” Als vluchtelingen niet in die top drie komen, is het enkel omdat je nu eenmaal geen 3 miljard kunt halen bij mensen die nu al op straat slapen…
De sociale ongelijkheid in België is groot en neemt toe. De studie ‘De paradox van ongelijkheid in België’ van André Decoster stelde vast dat er de voorbije jaren, in het bijzonder onder de rechtse regering Michel, een scherpe stijging van de ongelijkheid was. Dit komt vooral door inkomsten uit vermogen. In 2022 werden drie keer zoveel dividenden uitgekeerd als in 1995. Dat is een financiële stroom die vooral de 1% rijksten bereikt. Daarnaast is er een explosie van winsten die niet uitgekeerd worden (in 2022 57 miljard euro tegenover 15 miljard in 1995) en onder meer de waarde van managementvennootschappen fors de hoogte in stuwen. Decoster concludeert dat de belastingdruk voor de 1 procent rijksten maar half zo groot als die voor het vierde kwintiel, een belangrijk deel van de werkenden.
Arizona is vastberaden om deze kloof verder uit te diepen, tenzij we dit asociaal project wegstaken. Er zijn alternatieven: een vermogensbelasting op de 1% rijksten bijvoorbeeld of het betwisten van de overheidsschulden. Er is nood aan een ernstig syndicaal actieplan met informatiecampagnes, massale betogingen en stakingen. Arizona wegstaken is de inzet!
-
Rechtse regering op ramkoers met werkende klasse en wie niet mee kan. Arizona wegstaken!
De Arizona regering van De Wever is hardvochtig en dient enkel de belangen van de superrijken. Onder het mom van ‘noodzakelijke besparingen’ worden harde aanvallen ingezet op werklozen, vluchtelingen die nu al op straat slapen, zieken en op de lonen en pensioenen van alle werkenden. Verdeeldheid wordt opgevoerd om de volledige werkende klasse in al haar diversiteit te treffen. Het gaat niet enkel om de zieken, vluchtelingen of de openbare diensten, het gaat om de levensstandaard van de overgrote meerderheid van de bevolking. Wie niet mee kan, wordt verdacht van fraude of misbruik en wordt gestraft. De andere maatregelen zorgen ervoor dat de groep van mensen die niet mee kunnen, constant wordt aangevuld.
Door Geert Cool
Het toneelstukje over het ‘behoud van de index’ – niet eens een maatregel die onze koopkracht verbetert aangezien de index deze hoogstens grotendeels in stand houdt – in ruil voor het aanvaarden van alle andere asociale aanvallen, was doorzichtig. Het was trouwens niet eens oprecht: tegen eind 2026 wil de regering van de sociale partners voorstellen krijgen over een hervorming van de index, anders beslist ze sowieso zelf. Het riedeltje dat ‘erger voorkomen is’ klinkt steeds holler. Het enige argument dat bij Vooruit nog echt werkt is: ‘we zijn er toch bij’. Dat klopt, ze zijn deel van een asociale regering die in het bijzonder de zwaksten aanvalt.
Als werklozen, vluchtelingen en zieken eerst worden aangevallen, is dat een opstap om uiteindelijk iedereen aan te pakken. Het past in de politiek van verdeeldheid zaaien. Daarbij wordt elke schijn van diversiteit en inclusie achterwege gelaten. De foto waarop de weinige vrouwelijke ministers letterlijk in de schaduw stonden, was geen ‘accident de parcours´. Arizona is een witte mannenclub die een klassenoorlog tegen de werkenden en meest precaire lagen voert.
We merkten eerder op dat Arizona deel is van het ‘nieuwe normaal’ van een falend kapitalisme waarin de burgerij steeds meer teruggrijpt naar autoritaire en verdelende methoden om haar bewind van winstmaximalisatie op te leggen in een samenleving waarvan een groeiende laag vervreemdt. Het Trumpisme beperkt zich niet tot de VS, ook hier is er een tendens naar het hardhandig opleggen van een brutaal reactionair beleid. Het terrein daarvoor wordt voorbereid met aanvallen op mensen met een migratie-achtergrond, vluchtelingen, werklozen, zieken … en een beperking op de mogelijkheden van protest daartegen. Voor defensie en oorlogen worden extra middelen uitgetrokken. Een regering van De Wever als Bouchez bevat de meest uitsproken fans van het koloniale zionistische regime in Israël en de genocide tegen de Palestijnen. Bouchez zet de deuren letterlijk en figuurlijk open voor extreemrechts. Verzet tegen Arizona betekent ingaan tegen alles waar het voor staat en het opbouwen van een eenheid van al wie geraakt wordt, in de eerste plaats diegenen die het hardst getroffen worden.
Wie moeite heeft wordt niet beschermd, maar aangevallen
Arizona lijkt vastberaden om de tendens van de groeiende ongelijkheidskloof te versterken. De regering stelt dat de “zwaarste sanering” uit de recente geschiedenis op de agenda staat. De middelen hiervoor worden niet gezocht bij de superrijken, ook al bezitten de 1% rijksten 24% van de rijkdom, wat meer is dan de 70% armste mensen samen. Neen, het geld wordt in de eerste plaats gezocht bij werklozen, zieken, vluchtelingen en al wie niet meekan. Er zit geen enkele ernstige herverdelende maatregel in het akkoord waarmee de ongelijkheid enigszins aan banden gelegd wordt.
Om dit beleid ‘verteerbaar’ te maken wordt de verdeeldheid versterkt. Het regeerakkoord blinkt uit in verdachtmakingen. Als het over vluchtelingen, werklozen of zieken gaat, zijn termen zoals ‘sociale fraude’ en ‘misbruik’ nooit ver weg en wordt er enkel geïnvesteerd in meer controle. In de inleiding van het regeerakkoord schrijft De Wever: “Gezonde mensen die in staat zijn om te werken zullen niet langer kunnen genieten van overdreven voordelige en eeuwigdurende stelsels die hen ontmoedigen om aan de slag te gaan.” Na twee jaar werkloosheid krijg je nog 40% van je laatste loon, wat niet bepaald ‘overdreven voordelig’ is. Zelfs dat vindt Arizona te veel en dus wordt het na twee jaar een leefloon. Tot 100.000 mensen zijn vandaag langer dan 2 jaar werkloos en worden straks dus overgeleverd aan de sociale bijstand van de OCMW’s. Dat meer Franstalige werklozen tot een ergere bedelstaf veroordeeld worden, ziet De Wever als een pluim op zijn communautaire hoed.
De aanvallen op vluchtelingen zijn bijzonder verregaand en doen het Vlaams Belang blozen. VB-voorzitter Van Grieken kon in De Zevende Dag enkel klagen dat de mogelijkheid van een elektronische asielaanvraag voor een ‘aanzuigeffect’ zou zorgen. Het regeerakkoord lijkt de laatste punten uit het oude 70-puntenplan van het VB die nog niet gerealiseerd waren op te nemen. Er is een opbod onder rechtse regeringen in Europa om het ‘strengste asielbeleid’ in te voeren. Met de Trumpiaanse wind in de rug worden de rechten van asielzoekers herleid tot een niveau dat enkel als ontmenselijkend kan omschreven worden.
Zelfs de schijn van ‘gerechtigheid’ wordt overboord gegooid. De opvang wordt beperkt tot ‘bed, bad, brood en begeleiding’ en ondanks opeenvolgende veroordelingen is de regering niet van plan om voor alle asielzoekers collectieve opvang te voorzien. Als het regeerakkoord stelt: “In het kader van de penibele opvangcontext blijven we prioritair kiezen voor de meest kwetsbaren”, staat er eigenlijk: we laten asielzoekers verder op straat slapen. Om de stelselmatige veroordelingen te stoppen, wil Arizona geen opvang voorzien maar de mogelijkheid onderzoeken om “het principe van overmacht in de wet te verankeren”. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RVV) wordt ‘hervormd’ om kortere en volledig schriftelijke procedures mogelijk te maken, waarbij beslissingen minder gemotiveerd worden en de mogelijkheid van beroep beperkt wordt. De juridische bijstand wordt “geëvalueerd”, een procedure voor de RVV wordt duurder en er komt zelfs een mogelijkheid om advocaten te straffen bij “kennelijk onrechtmatig ingestelde beroepen”. Woonstbetredingen bij mensen zonder papieren worden mogelijk. Gezinshereniging wordt veel moeilijker, bijvoorbeeld met een wachttijd van 2 jaar voor oorlogsvluchtelingen (denk aan Gaza). Enkel wie werkt kan een permanent verblijfsrecht krijgen. Wie uiteindelijk de nationaliteit wil en slaagt in een ‘nationaliteitsexamen’, zal 1000 euro moeten betalen in plaats van de huidige 150 euro. Deze 1000 euro zal geïndexeerd worden, ook hier kan Conner Rousseau opscheppen over het behoud van de index.
Extreemrechts zit formeel niet in deze regering, maar dat neemt niet weg dat het asielbeleid enkel als extreemrechts kan omschreven worden. Zelfs de keuze voor Anneleen Van Bossuyt als de nieuwe minister van Asiel en Migratie doet Trumpiaans aan: wrok voor de mislukte poging om N-VA in het Gentse stadsbestuur te krijgen is de drijfveer voor deze beslissing. Dit alles passeerde zonder één woord van kritiek van Vooruit.
De aanvallen op de zwaksten beperken zich niet tot werklozen en vluchtelingen. De jacht op de zieken blijft grotendeels overeind. Zonder enige analyse van de redenen waarom het aantal langdurig zieken toeneemt (denk aan de hogere werkdruk maar ook de forse toename van het aantal oudere werkenden), worden de verdachtmakingen bovengehaald. Er moet meer controle komen, inclusief met “datamining” om “artsen die significant meer en/of langere periodes van arbeidsongeschiktheid voorschrijven” te kunnen “opvolgen, aanspreken en financieel responsabiliseren in hun voorschrijfgedrag.” De financiering van ziekenfondsen wordt “meer afhankelijk van de mate waarin zij er effectief in slagen om langdurig zieken te re-integreren op de arbeidsmarkt.” Kortom, niet alleen zieken maar ook wie hen begeleidt en geacht wordt voor hun belangen op te komen, zijn verdacht en moeten aan strenge controles onderworpen worden. Als er op het punt van de drie eendaagse afwezigheden wegens ziekte zonder doktersbriefje een toegeving is gedaan door de mogelijkheid van twee keer zo’n afwezigheid te behouden, komt dit enkel omdat het in de praktijk ziekteverzuim van korte duur vermindert.
Een echt vermogenskadaster is voor de traditionele partijen nooit mogelijk, waarbij onder meer met argumenten als privacy wordt geschermd. Voor wie ziek is, zonder werk valt of op de vlucht moet, wordt big brother daarentegen de norm. Dit geldt overigens voor iedereen, Arizona wil een “centraal register” waarin “alle sociale bijstand en voordelen worden meegenomen” zodat de sociale bescherming kan begrensd worden.
Hele werkende klasse wordt geraakt
De aanvallen op de pensioenen blijven overeind. De berekening van de ambtenarenpensioenen wordt aangepast, zowel door de loopbaanberekening (tantièmes) als het bedrag waarop het pensioen wordt berekend aan te passen. De verhoging van de pensioenleeftijd voor spoorpersoneel en militairen staat eveneens in het regeerakkoord en zorgt voor enorm veel ongenoegen. Wie wil straks die jobs nog doen? Past de opmerking in het regeerakkoord dat de mogelijkheid van zelfrijdende treinen (zonder bestuurder dus) onderzocht wordt in dat kader?
Voor alle werkenden wordt de toegang tot het minimumpensioen moeilijker, onder meer door de gelijkgestelde perioden te beperken. Dat raakt vrouwen het hardst. Met een bonus-malus systeem wordt de druk opgevoerd om effectief en voltijds tot 67 jaar te werken en zelfs om langer dan die wettelijke pensioenleeftijd aan de slag te blijven om aan een leefbaar pensioenbedrag te komen. Vervroegde uittreding wordt stilaan onmogelijk, zelfs bij collectieve ontslagen zou SWT (het vroegere brugpensioen) niet langer kunnen. De toegangsvoorwaarden voor een landingsbaan (halftijds of vier vijfde) worden opgevoerd tot 35 loopbaanjaren in 2030.
Het regeerakkoord voorziet in het fors opvoeren van de flexibiliteit van alle werkenden. Het verbod op nachtarbeid verdwijnt net als de verplichte sluitingsdag in de distributiesector. Het systeem van flexi-jobs wordt uitgebreid, onder meer tot het onderwijs en kinderopvang. Overuren worden gemakkelijker mogelijk. Het betekent vooral dat premies voor ongezonde arbeid – zoals nachtarbeid, zondagarbeid en overwerk – geleidelijk aan verdwijnen.
En de deur wordt geopend voor de annualisering van de arbeidstijd. Het regeerakkoord stelt: “We geven meer vrijheid aan werknemers om binnen de Europese regels in onderling akkoord met hun werkgever de arbeidsuren te bepalen. Na overleg met de sociale partners, wordt voor 30/06/2025 een nieuw wettelijk kader ingevoerd waarbij een annualisering van de arbeidstijd of ‘accordeon’ uurroosters mogelijk wordt voor deeltijdse en voltijdse arbeid.” Zoals iedereen weet, is het niet zozeer de werknemer die de arbeidsuren bepaalt maar de werkgever. Het doel is een hogere flexibiliteit en meer productiviteit.
Sociale bescherming neemt dus af wat de arbeidstijd betreft. Dit gebeurt ook op andere vlakken. De bescherming tegen ontslag wordt afgebouwd. De ontslagvergoeding wordt voor nieuwe aanwervingen beperkt tot maximaal een jaar, wat impact heeft op werknemers die na een lange loopbaan afgedankt worden. Denk bijvoorbeeld aan mensen die 30 jaar voor Audi Brussels werkten. Het doel van deze maatregel wordt duidelijk omschreven in het regeerakkoord: “een aantrekkelijk investeringsklimaat”. Niet verkozen kandidaten bij sociale verkiezingen zullen eveneens minder bescherming genieten.
De grote trofee van Conner Rousseau was het behoud van de index. Het voorstel om de indexaanpassing van onze lonen anders te berekenen, waardoor de aanpassing aan de stijgende prijzen pas later gebeurt, is van tafel. Althans, dat is hoe Vooruit het ons verkoopt. De indexaanpassing is echter niet volledig weg. De regering vraagt van de sociale partners dat ze tegen eind 2026 een advies opmaken over zowel de loonwet als de index, met als doel een “fundamentele hervorming” binnen de vooraf door de regering bepaalde ruimte. De regering voegt eraan toe dat ze zelf beslist indien er geen akkoord is. “Indien het sociaal overleg na een vooraf vastgelegde en voldoende ruime termijn geen akkoord bereikt over deze dossiers, beslist de regering binnen de vooraf bepaalde budgettaire marge, en respecteren we zo de democratische besluitvorming.” Anders geformuleerd: als de sociale partners niet beslissen wat wij willen dat ze beslissen, doen we dat gewoon zelf en we omschrijven dat sarcastisch als ‘democratische besluitvorming’. Meteen is het ook duidelijk dat Arizona de voor werknemers ongunstige loonnormwet behoudt en eventueel zelfs nog wil verstrengen. Ondertussen werd al aangekondigd dat er dit en volgend jaar geen enkele ruimte boven de index is.
Er is toch ook de belofte van hogere nettolonen? Tegen 2029 zou het nettoloon inderdaad stijgen. Wat we tegen dan verloren hebben door de andere maatregelen, krijgen we deels terug en de rekening hiervoor wordt opnieuw naar onszelf doorgeschoven. Niet de bazen maar de gemeenschap zou de kost van die hogere nettolonen dragen, wij dus. Dit is een vestzak-broekzakoperatie, een deeltje van wat eerst uit onze zakken gehaald is, krijgen we nadien terug als we er nog eens voor betalen. Moeten we daar dank u voor zeggen?
Het andere paradepaard van Vooruit is de meerwaardebelasting op inkomsten uit financiële activa (inclusief crypto). Het gaat om een erg symbolische maatregel die de grote vermogens grotendeels uitsluit en die veel minder opbrengt dan pakweg de aanval op onze pensioenen of op de werklozen. Zelfs deze wel erg beperkte maatregel leverde de toorn van Bouchez op, aangevuurd door banbliksems vanuit Open Vld. Neen, Arizona zal op geen enkele wijze de superrijken aanspreken, zoveel is duidelijk!
De maatregelen rond pensioenen, flexibiliteit, werklozen, zieken … zijn er allemaal op gericht om de arbeidstijd van ons allemaal op te drijven. Het doel is om de meerwaarde voor de bazen te vergroten. Daartegenover plaatsen wij eisen die vertrekken van de belangen van de meerderheid van de bevolking, zoals arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen, pensioen op 60, verlaging van de werkdruk, massale publieke investeringen in openbare diensten.
Kritiek de mond snoeren
Premier De Wever en zijn bende houden niet van kritische stemmen over hun beleid. Het is een uitgesproken anti-woke regering, waarbij elk verzet tegen onderdrukking of onrechtvaardigheid als ‘woke’ wordt weggezet. Het is geen toeval dat de middelen voor gelijkekansencentrum Unia met een kwart verminderen.
Dit is onderdeel van de poging om tegenstanders te marginaliseren, een typische methode van de conservatieve rechterzijde. De financiering van ngo’s en het middenveld wordt ondergraven: van de aangekondigde doorlichting van alle subsidies tot het verminderen van de fiscale aftrek voor giften. De vakbonden worden getroffen door de beperking van de werkloosheid in de tijd, maar ook op andere manieren. komt een betogingsverbod voor ‘relschoppers’, waarbij het maar de vraag is wat de definitie daarvan zal zijn en hoe die verandert. Is ABVV-voorzitter Bodson bijvoorbeeld een relschopper omdat hij veroordeeld is wegens deelname aan een protestactie waarbij een snelweg in Luik werd geblokkeerd? Daarnaast worden uitdrukkelijk stappen gezet om het belang van sociaal overleg te beperken (vermindering van het aantal paritaire comités, de uitdrukkelijke stelling dat sociale partners wel advies mogen geven maar de regering uiteindelijk beslist …) en om een vorm van rechtspersoonlijkheid te beginnen invoeren.
Geen middelen voor noden
Er zijn dringende noden in de samenleving: betaalbaar wonen, een haalbare pensioenleeftijd (bijvoorbeeld 60 jaar) en een leefbaar pensioen, investeringen in openbare diensten (zoals zorg, openbaar vervoer en onderwijs), klimaatmaatregelen, een toekomst zonder armoede. Daarvoor zijn er geen middelen. Het zijn geen bezorgdheden die op de radar van Arizona staan.
Extra middelen zijn er enkel voor defensie, veiligheid en de lokale besturen (omdat er nu eenmaal verwacht wordt dat het aantal leefloners sterk zal toenemen door de beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd). Ruim 4 miljard extra voor defensie zal voor de NAVO nog steeds niet volstaan, de druk zal blijven om dat bedrag nog te verhogen. Als er ‘nu eenmaal bespaard moet worden’, geldt dat niet voor alles.
In andere kwesties is er enkel beslist om niets te doen. De verlenging van de abortustermijn wordt bijvoorbeeld afhankelijk gemaakt van consensus tussen de meerderheidspartijen. Lees: komt er niet.
Protest nodig tegen besparingen op alle niveaus
Er is veel ongenoegen, wat al tot uiting kwam in de grote betogingen van de zorgsector (7 november), de vakbondsactie van 13 januari (met onder meer het Nederlandstalig onderwijs en het spoorpersoneel) en de Franstalige onderwijsbetoging van 27 januari. Die tonen allemaal de roep naar verzet tegen het gevoerde beleid op alle niveaus en tegen de geplande maatregelen. De betoging van 13 februari kan erg groot worden en wordt wellicht gevolgd door een algemene 24-urenstaking.
De woede organiseren in acties die opbouwen naar grotere acties en stakingen, is nu essentieel. Eenmalige stakingsdagen volstaan niet, een opeenvolging van losstaande acties is geen actieplan. De actiebereidheid neemt toe als het op de werkvloer duidelijk is dat het ‘menens’ is. We mogen ons niet beperken tot protest dat de regering gewoon kan ‘uitzitten’. We kunnen onze strijd opbouwen door zoveel mogelijk collega’s en andere lagen van de bevolking mee te trekken. Daartoe is er nood aan een brede informatiecampagne die concretiseert wat Arizona en de regionale regeringen betekenen, gekoppeld aan voorstellen en eisen van wat nodig is om onze belangen te verdedigen en aan eisen die het geld hiervoor zoeken waar het zit.
Een actieplan met stakingen die goed voorbereid worden, kan de instabiele Arizona-coalitie doen vallen. Elke daaropvolgende regering zal rekening moeten houden met onze eisen en ons protest. Het klopt dat extreemrechts op de loer ligt en wereldwijd sterker wordt, van de VS tot Duitsland. Het racistisch beleid dat migranten en vluchtelingen viseert heeft een impact en geniet een zekere steun onder de bevolking. Dat is niet verwonderlijk: we worden elke dag door zowel de gevestigde partijen als extreemrechts met deze retoriek om de oren geslagen. Doorheen collectieve actie tegen het asociale beleid kan de valsheid van de extreemrechtse voorstellen deels aangetoond worden. Als we de strijd niet aangaan, kan extreemrechts scoren en wordt dat vervolgens door rechts (ja, Vooruit hoort daar stilaan ook toe) gebruikt om de zwaksten nog harder aan te vallen. Als we de strijd aangaan, is een overwinning niet gegarandeerd. Maar het is wel de enige manier dat we kunnen winnen.
-
Zij organiseren onze ellende, laten we onze gezamenlijke woede organiseren!
Deze zomer lekte de eerste nota van de formateur uit naar de pers. Sindsdien wordt het scenario dat wordt voorbereid voor de werkende klasse, voor werkenden zonder papieren, voor de meest precaire en onderdrukten onder ons, met de dag duidelijker. Zonder enige twijfel bespreken de rechtse partijen momenteel een ware oorlogsverklaring aan de hele werkende klasse.
door Karim, delegee voor ACOD LRB in een Brussels ziekenhuis
In Brussel hebben een handvol vakbondsactivisten en activisten van Commune Colère, een initiatief dat de afgelopen twee jaar acties heeft gevoerd voor het socialiseren van het gemeengoed (diensten en infrastructuur die aan de gemeenschap toekomen), duidelijk begrepen wat er op het spel staat voor ons sociale kamp. Al in november lanceerden deze kameraden een initiatief dat even interessant als nuttig was in het proces van reflectie en voorbereiding op onze toekomstige strijd: de organisatie van Algemene Strijdbijeenkomsten. De eerste twee vergaderingen brachten meer dan honderd vakbondsleden, activisten van de sociale beweging, milieuactivisten, ongeorganiseerde werkenden, jongeren, migranten zonder papieren … samen. Kortom, iedereen die vond dat het tijd is om de strijd te organiseren.
Op deze bijeenkomsten bespreken we in de eerste plaats de politieke situatie en proberen we de aanvallen die op ons afkomen te ontcijferen, zodat we beter in staat zijn om ze uit te leggen aan onze collega’s, vrienden en kameraden. Het is duidelijk dat we deze tijd voor discussie nodig hebben, zodat we de argumenten kunnen ontwikkelen waarmee we de mensen om ons heen kunnen overtuigen van de dringende noodzaak om te mobiliseren in het aangezicht van deze onuitsprekelijk brute aanvallen.
Maar dat is niet alles, er is ook een grote dorst naar onderzoek naar strijdmethoden en strategieën om de strijd te winnen tegen die generale staf van de sociale afbraak die een forse aanval op ons voorbereidt. We zien dat er echt behoefte is aan plaatsen waar mensen hun ervaringen kunnen delen en banden kunnen smeden tussen de verschillende sectoren die betrokken zijn bij de strijd. In zekere zin probeert deze dynamiek de slogan “convergentie van strijd” te vertalen in iets concreet, reëel en tastbaar.
Voor de betrokken vakbondsactivisten lijkt het vrij duidelijk dat deze dynamiek een forum biedt voor discussie en reflectie over de vooruitzichten van onze strijd. Het beantwoordt aan wat de vakbondsapparaten niet lijken te kunnen of willen opbouwen: een plaats waar de vakbondsleden elkaar ontmoeten, discussiëren en beslissen. Zulke plaatsen kunnen helpen de vertrouwensbanden en solidariteit op te bouwen die we dringend nodig hebben. Op de lange termijn zou dit het mogelijk kunnen maken om binnen onze vakbonden de strijdbaarheid te versterken waarmee we de beste tradities van de arbeidersbeweging nieuw leven inblazen: een geest van democratische algemene vergaderingen die, beginnend bij de basis, geleidelijk het programma van de strijd opbouwen in termen van eisen en slogans.
De eerste concrete conclusies van deze vergaderingen waren natuurlijk het opbouwen van de mobilisatie voor de data gepland door het gemeenschappelijk vakbondsfront, door te zorgen voor aanwezigheid bij de acties op de 13e van de maand. In het verlengde van de eerste vergadering eind november en de vakbondsmanifestatie op 13 december hebben de kameraden ook een symbolische bezetting van het VBO gehouden om het publieke debat op gang te trekken over het feit dat de echte bazen van de regering, die momenteel aan het werk is om onze levensstandaard aan te vallen, zich in de kantoren van de werkgeversfederatie bevinden.
Vrienden uit Namen en Luik die aanwezig waren op de tweede bijeenkomst hebben hun wens geuit om een soortgelijke dynamiek op te bouwen in die steden. Dit is zeker de weg vooruit. Stel je een soortgelijke dynamiek van democratische strijd voor in elke stad in België! Deze zouden gefedereerd kunnen worden binnen een nationale coördinatie die de beslissingen van de vergaderingen kan toepassen om de energie te bundelen en ervoor te zorgen dat de mobilisatie tegen de toekomstige Arizona-regering de sterkste, de meest strijdlustige is en, vooral, dat ze niet stopt wanneer een of meer kameraden van de vakbondstop beslissen dat het tijd is om naar huis te gaan.
De volgende algemene strijdbijeenkomst in Brussel vindt plaats op 4 februari in de DK om 18.30 uur (Denemarkenstraat 70 B). We nodigen al onze kameraden, lezers en medestanders uit om aanwezig te zijn en mee te bouwen aan dit momentum. Kameraden in andere steden die een dergelijk initiatief willen lanceren, kunnen contact opnemen met Commune Colère via hun sociale netwerken of via info@commune-colere.be.
-
Actieplan nodig om Arizona weg te staken
“Als blijkt dat er niets veranderd is aan wat nu de ronde doet, kan ons federaal comité een algemene staking afkondigen”. Voor de 35.000 betogers op 13 januari was die uitspraak van ABVV-topman Bodson helemaal niet “voorbarig” of “lichtzinnig”. Het concretiseren van de pensioenplannen van De Wever en Bouchez voor onder meer het onderwijs en het spoor leidde tot een golf van aangroeiend protest. De rechtse arrogantie na de verkiezingen kreeg op straat een eerste antwoord.
Artikel door Geert Cool uit maandblad De Linkse Socialist
De retoriek van de Arizona-partijen en hun bazen luidt dat er nu eenmaal bespaard moet worden, dat de “grootste sanering sinds de jaren 1980” onvermijdelijk is. Ze liegen! De beursgenoteerde bedrijven in België zullen dit jaar naar schatting 6,4 miljard euro aan dividenden uitdelen. De fiscale cadeaus aan de grote bedrijven zijn de afgelopen 25 jaar vertienvoudigd tot 16 miljard euro per jaar. De echte bazen moeten geen miljoen keer op de lotto gokken om hun rijkdom op kosten van onze arbeid te vergroten.
Voor hen is besparen op onze levensstandaard de topprioriteit, wij hebben andere verzuchtingen en urgente noden. Goede lonen en werkomstandigheden, pensioen op 60 jaar, betaalbare huisvesting, toegankelijke openbare diensten, het stoppen van alle vormen van onderdrukking, een wereld zonder oorlog en koloniale plunderingen en bezettingen, een einde aan genocide, een antwoord op de existentiële bedreiging van de klimaatverandering … Kortom een toekomstperspectief voor onszelf en de komende generaties.
Na de betoging van 13 januari volgt een ongetwijfeld nog sterkere actiedag op 13 februari. Hoe kunnen we ons protest verder opbouwen? Het informeren en organiseren van collega’s, vrienden en buren is essentieel. Dat kan met infokrantjes, zoals de toegankelijke Pensioenkranten in gemeenschappelijk vakbondsfront in 2014 en 2018, en digitale varianten ervan. Met infosessies op elke werkplaats is het mogelijk om collega’s te bereiken en de geplande maatregelen te concretiseren. Militantenbijeenkomsten per sector en per regio kunnen de temperatuur meten, eisen verfijnen en volgende stappen in het actieplan voorbereiden. Van daaruit kunnen we gaan naar massale betogingen en stakingsdagen, bijvoorbeeld per sector of regio in opbouw naar nationale algemene stakingsdagen. Personeelsvergaderingen en een blijvende betrokkenheid zijn nodig. Daarmee kunnen we onze beweging organiseren en antwoorden op de leugenachtige propaganda van het establishment die een versnelling hoger schakelt.
Arizona is deel van het ‘nieuwe normaal’ van een falend kapitalisme waarin de burgerij steeds meer teruggrijpt naar autoritaire en verdelende methoden om haar bewind van winstmaximalisatie op te leggen in een samenleving waarvan een groeiende laag vervreemdt. Het Trumpisme beperkt zich niet tot de VS, ook hier is er een tendens naar het hardhandig opleggen van een brutaal reactionair beleid. Het terrein daarvoor wordt voorbereid met aanvallen op mensen met een migratie-achtergrond, vluchtelingen, werklozen, zieken … en een beperking op de mogelijkheden van protest daartegen. Voor defensie en oorlogen worden extra middelen uitgetrokken. Een regering met zowel De Wever als Bouchez bevat de meest uitsproken fans van het koloniale zionistische regime in Israël en de genocide tegen de Palestijnen. Bouchez zet de deuren letterlijk en figuurlijk open voor extreemrechts. Verzet tegen Arizona betekent ingaan tegen alles waar het voor staat en het opbouwen van een eenheid van al wie geraakt wordt, in de eerste plaats diegenen die het hardst getroffen worden.
Als de arbeidersbeweging Arizona kan stoppen nog voor die goed en wel gevormd is, zal elke volgende regering rekening moeten houden met onze eisen en tegenmacht. Beeld je in dat er nieuwe verkiezingen komen in een context van breed gedragen strijd voor betere pensioenen en lonen, tegen genocide, tegen klimaatverwoesting, tegen racisme en verdeeldheid … Wat als de vakbondsleden en activisten zich actief mengen in de verkiezingscampagne en de PVDA zich openstelt voor die dynamiek? Het resultaat zou er wel eens heel anders kunnen uitzien. Dit zou het terrein voorbereiden om het idee van een regering van de werkende klasse in al haar diversiteit te populariseren.
In een pleidooi voor extra investeringen in defensie stelde een topmilitair: “Zeggen dat er geen geld is, is onzin. België is een rijk land.” Hij heeft een punt. Met de meerderheid van de bevolking hebben we vandaag echter geen zeggenschap over de rijkdom die het resultaat is van onze arbeid en van de natuur. Marxisten strijden voor een socialistische samenleving waarin het niet de ‘nietsnuttende klasse’ van kapitalisten is, maar de meerderheid van de bevolking die democratisch beslist over wat en hoe er wordt geproduceerd. Dat kan door de sleutelsectoren van de economie in collectief bezit te nemen.
-
Strijden zoals in 2014 én doorzetten
Vakbondsmilitanten die al langer meedraaien, verwijzen vaak naar de acties van 2014 als indicatie van welk type strijd vandaag nodig is. Een terugblik is nuttig om het geheugen op te frissen en jongere activisten kennis te laten maken met de beweging waarin de grootste algemene staking uit de Belgische geschiedenis plaatsvond.
Relevantie vandaag
Nog voor Arizona goed en wel gevormd is, weten we dat er drastische besparingen aankomen. De Europese Unie eist een sanering van, naargelang de schattingen, 20 tot 28 miljard euro tegen 2028. De vertaling daarvan in aanvallen op de werkende klasse leidt tot protest. De actie van 13 januari werd onder druk van onderuit, vooral vanuit de openbare diensten, een grote betoging met 35.000 aanwezigen. Het ging niet om de traditionele ‘zware bataljons’ van de werkende klasse, maar om werkenden die minder gewoon zijn om te protesteren.
In 2014 voerden we actie tegen een zogenaamde ‘Zweedse’ regering van liberalen, N-VA en CD&V. Waar N-VA, VLD en CD&V in 2014 een grote meerderheid hadden langs Nederlandstalige kant, is dat nu niet langer het geval en is het verder naar rechts opgeschoven Vooruit nodig. Langs Franstalige kant kreeg het zelfvertrouwen en het parlementaire gewicht van de MR en Les Engagés een serieuze boost.
De situatie is vandaag anders dan in 2014, de geschiedenis herhaalt zich nooit op dezelfde wijze. Het potentieel van een beweging is echter duidelijk, het momentum daarvoor groeit. Dat doet onvermijdelijk denken aan het protest van 2014, de meest recente beweging waarin de werkende klasse vanuit haar rol in het productieproces een regering aan het wankelen bracht.
De context van de Zweedse regering
De rechtse regering van Charles Michel en schaduwpremier De Wever vormde een breuk met de voorgaande regeringen van Di Rupo, Leterme en Van Rompuy, die telkens gebaseerd waren op de klassieke politieke families. In de financiële crisis van 2008 werden de banken gered met publieke middelen, een soort ‘socialisme voor de rijken’. De economische crisis die erop volgde, ging gepaard met een toename van publieke schulden en begrotingstekorten.
De regering-Di Rupo (2011-2014) zette de eerste stappen om harde besparingen door te voeren. De inschakelingsuitkering voor schoolverlaters werd in de tijd beperkt, wat een verdere aanval op werklozen was. Er waren nog andere voorstellen, wat nog voor het aantreden van de regering in december 2011 tot een massale betoging met 60.000 tot 80.000 deelnemers leidde. Het ABVV dreigde met een algemene staking, die er in januari 2012 effectief kwam. Beperkte toegevingen door de PS zorgden ervoor dat de vakbondsleidingen de beweging niet doorzetten.
N-VA was de grote winnaar van de verkiezingen van 2014 met 32%, langs Franstalige kant won de MR terrein op de PS. De Wever zag een kans om een harde besparingsregering te vormen. De burgerij zag daar wel graten in, ze kon altijd terugvallen op een nieuwe tripartite en ondertussen meepikken wat De Wever en Michel erdoor kregen.
Harde aanvallen
Met argumenten als de noodzaak om “orde op zaken stellen” en het “begrotingstekort aan te pakken”, werd een zware aanval op de werkende klasse ingezet. Stonden toen op de agenda: de verhoging van de pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar (wat voor de verkiezingen in geen enkel partijprogramma stond), het sneller laten afnemen van de werkloosheidsuitkering, een indexsprong waarmee de lonen werden aangepakt. Wie toen begon te werken aan een gemiddeld loon, verliest door die indexsprong op een hele loopbaan tot 30.000 euro!
De economische groei uit die periode zorgde ervoor dat het begrotingstekort afnam. Het regeringsbeleid speelde daar amper een rol in. Wat afgepakt werd van de werkenden, verdween meteen in de zakken van de bazen. De fiscale cadeaus aan de bazen namen een vlucht vooruit, zeker na de zogenaamde ‘tax shift’. Daarnaast wilde de rechterzijde de kracht van de vakbonden fundamenteel verzwakken.
Het idee van een actieplan wordt concreet
Dat laatste werd begrepen door de toenmalige vakbondsleiders. Het leidde tot een uitzonderlijke situatie waarbij de vakbondsleiding in gemeenschappelijk front met een duidelijk, eenvoudig en sterk actieplan naar voren kwam. Nog voor de federale regering gevormd was, was er een militantenconcentratie met 6000 tot 7000 aanwezigen. Zodra de regering gevormd was, volgde een actieplan.
Voorheen was een ‘actieplan’ iets wat linkse organisaties en strijdbare militanten vaak verdedigden. Het idee is dat een planning ervoor zorgt dat er een opbouw in de acties zit, dat ze telkens groter worden en zo gaan naar algemene stakingen.
Op de militantenconcentratie van september 2014 verdeelde LSP affiches met de slogan ‘Geen Thatcher in België’ en een pamflet met onder meer een voorstel van hoe een actieplan er kon uitzien. “Waarom geen informatiecampagne, met degelijke argumentatie, pamfletten en affiches om collega’s op de werkvloer aan te spreken en te motiveren. Liefst met een concreet ordewoord zodat we gezamenlijk reageren en niet alle richtingen tegelijk uitgaan. Dat kan een nationale betoging of meerdere provinciale betogingen en meetings zijn om de strijdvaardigheid te meten. We kunnen er algemene vergaderingen tijdens de werkuren op de werkvloer aankondigen. Daar kan dan een actieplan ter discussie worden voorgelegd, met provinciale beurtstakingen en betogingen die uitmonden in een nationale 24 of 48 urenstaking. Als de regering tegen dan nog niet toegegeven heeft of gevallen is, kan een week later op algemene vergaderingen op de werkvloer het idee van een dagelijks hernieuwbare staking worden voorgelegd, gestemd en georganiseerd.” Het uiteindelijke actieplan lag niet heel ver van deze voorstellen.
Met interprofessionele vergaderingen in grote steden werden delegees uit alle sectoren bijeengebracht om de violen gelijk te stemmen. Met een informatiecampagne in de vorm van een toegankelijke Pensioenkrant op 1 miljoen exemplaren met goede argumenten en duidelijke eisen, werd naar de werkvloer gestapt.
Een massale betoging met tot 150.000 deelnemers op 6 november, de grootste vakbondsbetoging sinds 1986, was het startschot. De woede werd verder aangewakkerd door nieuws over fraude door de superrijken, de zogenaamde Luxleaks, of de wijze waarop Marc Coucke zijn bedrijf Omega Pharma voor 1,4 miljard euro verkocht zonder daar een cent belastingen op te betalen. De betoging was een opstap naar drie actiedagen waarop telkens in twee provincies werd gestaakt in opbouw naar de algemene staking van 15 december.
Activeren van een bredere basis
Een momentum voor de acties trekt andere lagen mee in de strijd. Dit was erg duidelijk op de betoging van 6 november 2014, waarop niet enkel syndicalisten waren. Er waren ook kunstenaars, jongeren, zelfstandigen … Achteraf werd een studie gepubliceerd die stelde dat 16% van de aanwezigen geen lid waren van een vakbond. Gezien de hoge syndicalisatiegraad in België is dat opmerkelijk.
Jongeren kwamen in actie tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld aan de universiteiten. LSP speelde een actieve rol in het ontwikkelen van eerste actiegroepen op scholen in Gent uit protest tegen die maatregel van de Vlaamse regering van Bourgeois (N-VA) en onderwijsminister Crevits (CD&V). Met actiecomités, zitstakingen en betogingen gevolgd door algemene vergaderingen waarop de volgende acties werden besproken, bouwden we aan dit jongerenprotest. Het werd uiteraard op de strijd van de arbeidersbeweging gericht, onder meer met een groot jongerenblok op de betoging van 6 november 2014 en fietstochten van jongeren langs stakersposten.
De uitbreiding van de betrokkenheid gebeurde daarnaast vooral op de werkvloer. Er was een laagdrempelige informatiecampagne, maar vooral de personeelsvergaderingen speelden een cruciale rol. Daarmee was het mogelijk om alle collega’s te bereiken, vragen te beantwoorden en de volgende stappen in de acties te bespreken. Voor 2014 was de praktijk van personeelsvergaderingen net zoals vandaag op de achtergrond geraakt, maar werd opnieuw op grotere schaal gevestigd. Dit weerspiegelde zich onder meer in het record van 132.750 kandidaten bij de sociale verkiezingen van 2016.
Veranderingen in bewustzijn
Een massabeweging maakt dingen mogelijk die dat anders niet zijn. Het gaat gepaard met snelle veranderingen in het bewustzijn. Zo smolt de populariteit van de rechtse regering in 2014 als sneeuw voor de zon. Achteraf gaf De Wever toe wat marxisten in december 2014 al opmerkten, namelijk dat de ‘regering van de rijken’ aan het wankelen was. Tegelijk groeide de steun voor eisen als een vermogensbelasting op de superrijken. Zelfs onder de kiezers van N-VA en MR was een grote meerderheid voor!
De brede steun zorgde ervoor dat gedurfde actiemethodes mogelijk waren. Volledige industriezones werden afgesloten, in Antwerpen zelfs de hele Scheldelaan. Dat zou later veranderen. In 2016, toen de beweging op zijn retour was, liet burgemeester De Wever met robocops een blokkade van de Scheldelaan breken. De voorzitter van het Antwerpse ABVV kreeg een boete, die nadien voor de rechtbank bevestigd werd. Het breken van de blokkade was volgens De Wever enkel mogelijk omdat onder meer de dokwerkers niet meededen. Het geeft aan wat nodig is om dit soort gedurfde actiemethode te hanteren: massale deelname van niet enkele honderden maar van duizenden militanten.
Bazen verweren zich
Het is een illusie te denken dat de bazen en hun rechtse provocatieregering zomaar de aftocht blazen omdat de werkende klasse een sterke krachtsverhouding heeft opgebouwd. De bazen probeerden meteen om verdeeldheid te versterken, onder meer met bonussen voor werkwilligen. De werkgevers en de regering voerden de druk op de vakbondsleidingen op, onder meer in het kader van het interprofessioneel akkoord dat begin 2015 moest gesloten worden en met beloften rond een tax shift. Ze werden geholpen door de terroristische aanslagen bij Charlie Hebdo in januari 2015 die de aandacht van het sociale terrein wegleidden.
Een belangrijk probleem was de besluiteloosheid van de vakbondsleidingen om na de algemene staking van 15 december 2014 een tweede en sterker actieplan aan te kondigen. Die staking was erg sterk, maar er ontstond twijfel over de mogelijkheid om nog verder te groeien. Het was op dat moment nodig om op elke werkvloer een evaluatie te maken op personeelsvergaderingen, gevolgd door een grote nationale meeting in januari waar een tweede actieplan kon afgekondigd worden met bijvoorbeeld provinciale 48-urenstakingen in opbouw naar een nationale algemene 48-urenstaking.
Wachten op verkiezingen is geen goed idee
De vakbondsleidingen hadden geen plannen in die richting en dachten vooral na hoe ze de beweging konden doen landen. De roep naar meer rechtvaardige belastingen begon meer centraal te staan, maar was erg vaag. Dat liet de regering toe om effectief een ‘tax shift’ voor te stellen, maar dan wel één op maat van de grote bedrijven. Een interprofessioneel akkoord met een toen magere loonnorm van 0,8% kreeg, dankzij de nodige kunstgrepen, een nipte meerderheid binnen de ACV-raad.
De beweging was niet langer gefocust. In sommige sectoren waren er nog acties, kleine en symbolische acties werden voorgesteld als een ‘actieplan’. De demoralisatie groeide, waardoor de regering overeind kon klauteren.
De terugtocht maakte geen einde aan het potentieel en de versterkte positie van de georganiseerde werkende klasse. In oktober waren er op een betoging bij de eerste verjaardag van de regering-Michel 80.000 tot 100.000 deelnemers. Ordewoorden waren er helaas niet. In 2018 zou een poging tot invoering van een puntenpensioen gestopt worden toen nieuw vakbondsprotest opnieuw aan momentum begon te winnen.
De vakbondsleidingen stelden ondertussen steeds meer dat de volgende verkiezingen moesten afgewacht worden en dat de Zweedse partijen dan de rekening zouden gepresenteerd krijgen. Het klopt dat deze partijen in 2019 zwaar afgestraft werden. De sociale thema’s waren aanwezig in die verkiezingen, wat tot uitdrukking kwam in de eerste nationale doorbraak van de PVDA. Maar de terugtocht van de beweging zorgde ervoor dat vooral extreemrechts op het ongenoegen inspeelde, met een spectaculaire terugkeer van het Vlaams Belang.
Lessen voor vandaag
Ondanks aanvallen op het recht op collectieve actie, waaronder het stakingsrecht, en het incasseren van nederlagen zoals bij Delhaize of Audi Brussels, blijft de organisatiekracht van de vakbonden behoorlijk intact. De betogingen van 13 januari en eerder op 7 november van de zorgsector en de publieke sector waren indicaties van het potentieel van een sterke beweging tegen de rechtse besparingsplannen. Een actieplan is essentieel om het momentum verder op te bouwen. Daarmee kunnen we ook andere lagen meetrekken, verbinding met het grote protest tegen de genocide op de Palestijnen ligt hierbij voor de hand.
Personeelsvergaderingen en militantenbijeenkomsten zijn nodig om met de basis controle te hebben op het verdere verloop van de acties, inclusief de vraag hoe en wanneer deze gestopt worden. Actieve betrokkenheid is tevens het beste antwoord op pogingen om verdeeldheid te zaaien. Door het verfijnen en aanscherpen van onze eisen kunnen we vermijden dat onze bekommernissen op een doodlopend zijspoor van tegenaanvallen worden gezet, zoals gebeurde met de tax shift in 2015.
De beweging van 2014 slaagde er niet in om de aanvallen te stoppen. Het feit dat we er wel in slaagden om een rechtse provocatieve regering te doen wankelen, gaf echter een glimp van de potentiële kracht van de arbeidersbeweging.
Arizona en het verzet ertegen: overzicht van artikels op deze site
-
Lonen onder vuur! Tijd om terug te vuren
De succesvolle vakbondsactie van 13 januari heeft aangetoond dat er een grote bereidheid is om de rechtse agenda van de Arizonacoalitie te stoppen. Vooral in de openbare diensten, met het onderwijs en het openbaar vervoer voorop, werd een krachtig signaal gegeven aan de politieke elite dat hun afbraakpolitiek op stevig verzet zal stuiten. Voor de vakbondsleiding zou dit het signaal moeten zijn om een ernstig actieplan te lanceren die de hele werkende klasse van ons land verenigt in haar strijd tegen de belangen van het kapitaal.
door Frederik De Groeve, vakbondsafgevaardigde & mede-initiatiefnemer van het stakerscomité Gent-zuid in 2014
Voka, met in haar kielzog talloze commentatoren, schreeuwde haar onbegrip uit voor deze ‘voorbarige’ staking. Er is immers nog geen regering gevormd, dus, zo luidt de redenering, waartegen zou je dan in ‘s hemelsnaam staken. Het doel van Voka & co is om de werkenden zand in de ogen te strooien en de vakbonden zo veel mogelijk te discrediteren. Het verlanglijstje van rechtse aanvallen op de werkende klasse is immers al lang bekend en het beste antwoord hierop is om zo veel mogelijk mensen bij het verzet te betrekken. De actiedag van 13 januari was dan ook een broodnodige stap in de opbouw van een beweging die deze regering kan stoppen nog voor ze de kans krijgt om op volle toerental te komen.
Wat hebben De Wever & co voor ons in petto? Een kleine greep uit de horrorlijst.
Ondanks een enorme toename van de winstmarges wil De Wever vrije loononderhandelingen blijven verbieden, zoals vastgelegd in de gehate loonnormwet. Deze miljardentransfer is echter niet genoeg (het zal nooit genoeg zijn!) voor het patronaat. Daarom wil de komende regering opnieuw knabbelen aan de reeds beperkte gezondheidsindex door deze te berekenen over een gemiddelde van 12 maanden i.p.v. de huidige 4 maanden. Concreet willen ze ons dus een vol jaar lang de prijsstijgingen aan de kassa laten betalen zonder dat ons loon of uitkering hieraan wordt aangepast. Bij hoge inflatie (+4%), dus wanneer we de index het meeste nodig hebben, zou bovendien bij de lonen boven het gemiddelde (dus voor de helft van de werkenden!) een bijkomende beperking ingevoerd worden, terwijl aan de winsten en dividenden van aandeelhouders niet wordt geraakt.
Nachtarbeid zal in de toekomst pas ingaan vanaf middernacht in plaats van om 20 u met ernstig loonverlies als gevolg. De werkweek kan worden verlengd tot 48u zonder dat de vakbonden hierover kunnen waken. Stap voor stap terug naar de tijd van Daens?
De Arizonacoalitie wil ons deze bittere pil laten slikken door een belastinghervorming door te voeren waarbij we een hoger nettoloon zouden overhouden. Als we echter kijken wie deze taxshift gaat betalen, wordt het boerenbedrog van De Wever snel duidelijk. Want naast de aanvallen op de index wil men het BTW-tarief van 6% verhogen tot 9% en de accijnzen op brandstof verhogen. Deze belastingverhogingen zouden bovendien buiten de berekening van de index worden gehouden! Wat we netto meer krijgen, raken we onder de vorm van andere belastingen dubbel en dik weer kwijt.
Bovendien betekent de taxshift een nieuwe aanval op de middelen voor de reeds ondergefinancierde openbare diensten en de sociale zekerheid. Het indirect deel van ons loon, dat wordt gebruikt voor ziekenhuizen, kinderopvang, scholen, pensioenen en andere uitkeringen, gaat verder naar beneden. De reeds schandalig lange wachtlijsten in de zorg en openbare diensten gaan onder deze regering gewoon nog langer worden. Dit vormt de perfecte voedingsbodem voor meer haat en verdeeldheid in de maatschappij. Het Vlaams Belang hoeft de rotte vruchten van deze coalitie maar te plukken bij de volgende verkiezingen.
Het verzet organiseren
Strijdbare syndicalisten dragen vandaag de verantwoordelijkheid om het verzet tegen deze rechtse afbraakregering op poten te zetten en zo de ruggengraat te vormen van een bredere sociale beweging die pleit voor een ander, socialistisch maatschappijmodel. De komende strijd mag niet enkel als doel hebben deze rechtse coalitie in de prullenmand te werpen. We moeten ook de ambitie hebben om een alternatief op te bouwen. Een noodzakelijke eerste stap hiervoor is het versterken van de banden onder strijdbare syndicalisten door het oprichten van stakerscomités, over de grenzen van de eigen werkplek heen. We moeten lessen trekken uit de beweging van 2014 en durven doorduwen waar we toen gestopt zijn. Als we bij de pakken blijven zitten, hebben we bij voorbaat verloren. Als we strijden, kunnen we winnen!
Arizona en het verzet ertegen: overzicht van artikels op deze site
-
Arizona: meer militarisering, minder recht op verzet en protest
Arizona wil een hard rechts beleid voeren. De maatregelen gaan nog verder dan die van de vorige uitgesproken rechtse regering, Michel I (2014-2018). De volledige bucket list van Voka en VBO ligt op tafel: harde aanvallen op de index en op pensioenen, minder progressieve belastingen, besparingen op zowat alle openbare diensten.
Artikel door een ACV-militante
Meer militarisering
Volgens Theo Francken moeten “zachte” en “harde” veiligheid meer in evenwicht. Daarmee bedoelt hij dat de sociale zekerheid, pensioenen, gezondheidszorg, werkloosheidsuitkeringen …. moeten afgebouwd worden terwijl er meer middelen naar militaire uitgaven gaan. De reeds kapot bespaarde openbare diensten zullen door de Arizona-regering nog verder uitgehold worden, inclusief verdere privatisering en vermarkting. Op elke uitgavepost zal bespaard worden, behalve op militaire uitgaven.
Er wordt gesproken over 4 miljard euro per jaar extra voor defensie, o.a. voor bommenwerpende drones en nieuwe F-35 gevechtsvliegtuigen. Investeringen waar vooral de private wapenindustrie beter van wordt. De vraag kan ook gesteld worden wat er gedaan zal worden met al die peperdure high-tech wapens die voornamelijk offensieve toepassingen hebben, en dus weinig met “landsverdediging” te maken hebben.
Minder vakbond
Een belangrijk element in de patronale wishlist van de Arizona-coalitie is het verzwakken van vakbonden en sociaal overleg. Bij sociale verkiezingen voor zowel de ondernemingsraden (OR) als de comités voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) stellen telkens meer dan 60.000 werknemers zich kandidaat om hun collega’s te vertegenwoordigen en te verdedigen.
Dankzij de collectieve organisatie en strijd kunnen vaak betere loon- en arbeidsvoorwaarden afgedwongen worden dan wanneer het ieder voor zich is. Waar de vakbond sterk staat, liggen de lonen hoger en zijn de arbeidsvoorwaarden gunstiger en werkbaarder. Werkgevers zijn de vakbond daarom doorgaans liever kwijt dan rijk. Syndicale strijd blijft de meest effectieve manier voor werknemers om zich te organiseren en hun deel van de koek op te eisen.
Delegees en kandidaten bij de sociale verkiezingen genieten vandaag een ontslagbescherming. De ‘boete’ voor het niet-naleven van die bescherming bedraagt vandaag minstens 2,5 jaar loon. Vooral grote multinationals betalen die boete soms om de ontwikkeling van een strijdbare vertegenwoordiging tegen te gaan. Uiteindelijk kost hen dat minder dan een strijdbaar onderhandelde collectieve arbeidsovereenkomst of investeringen in een veilige werkomgeving. Vooral in de periode vlak voor de sociale verkiezingen — in vakbondsmilieus gekend als ‘de solden’ — blijkt dat zelfs de huidige bescherming niet volstaat.
Arizona is van plan de bescherming van delegees en kandidaten bij de sociale verkiezingen drastisch te verminderen, waardoor het permanent ‘supersolden’ zouden zijn, met alle gevolgen van dien. Dat is een opstap om nadien de ontslagvergoeding voor iedereen naar beneden te trekken: in de supernota van oktober was er sprake van maximaal een jaar.
Verder willen De Wever en Bouchez de discussie openen over het stakingsrecht en ook het recht op collectief protest zal opnieuw onder vuur liggen.
Minder werkloosheidsuitkeringen
Een andere aanval op de vakbonden heeft te maken met de uitbetaling van werkloosheidsuitkeringen. Momenteel gebeurt dit grotendeels door de vakbonden, waardoor de overheid in feite bespaart op administratiekosten terwijl het voor de vakbonden een belangrijk instrument voor ledenwerving is. Arizona stelt dit mechanisme in vraag.
Dit is een manier om de vakbonden te verzwakken, ook al is het geen besparingsmaatregel — het zou de overheid meer kosten. Op korte termijn zou het tot collectieve ontslagen leiden binnen de vakbonden: al het administratief personeel om de werkloosheidsuitkeringen te beheren, zou geen werk meer hebben. Op langere termijn zou het de grootste sterkte van vakbonden — hun ledenaantal — voor een deel ondermijnen.
Ook verdere beperkingen van de werkloosheidsuitkering zijn vanuit het patronaal standpunt een win-win: het zet een neerwaartse druk op de lonen (werklozen worden gedwongen om slechte jobs te aanvaarden) én het verzwakt onrechtstreeks de vakbonden.
Hypocriete partijen
CD&V, Les Engagés en vooral Vooruit zullen zich binnenkort ongetwijfeld op de borst kloppen en beweren dat er dankzij hen “erger vermeden werd”. In de plaats van de geplande 10 stappen achteruit, zullen er maar 5 gezet worden (en zijn er nog eens 4 wat uitgesteld). Het punt is natuurlijk dat ze daarmee de achteruitgang mogelijk maken. Ze spreken van “verantwoordelijkheid opnemen”, d.w.z. liever enkele ministerpostjes pakken dan de stekker eruit te trekken.
Syndicalisten mogen geen enkele illusie hebben in de partijen die in het verleden gezien werden als politieke partners voor de syndicale strijd. Integendeel, alle resterende banden met die partijen moeten gebroken worden zodat vanuit een politiek onafhankelijke positie de strijd voor sociale en economische rechtvaardigheid gevoerd kan worden. Daarbij moet een actieplan worden uitgewerkt dat niet alleen de regering kan doen vallen en dat niet enkel een defensieve strijd voert om de achteruitgang te temperen, maar ook offensieve eisen naar voren schuift waarmee stappen vooruit gezet kunnen worden!
Arizona en het verzet ertegen: overzicht van artikels op deze site
-
Neen, de ambtenarenpensioenen zijn niet te hoog!
Overgenomen van de Facebook-pagina van ACOD-delegee Tim Grauls
De stelling dat het ambtenarenpensioen te hoog zou liggen, en dat een “gelijktrekking” erin zou moeten bestaan om het te laten zakken tot op het niveau van het werknemerspensioen is absolute onzin.
Enkele cijfers om dit te illustreren. Neem het netto vervangingsratio van de gemiddelde pensioenen tegenover het laatste gemiddelde loon. De cijfers van Eurostat tonen dat de gemiddelde pensioenen in België (ratio 0,48) een heel eind onder het Europees gemiddelde vallen (ratio 0,6).
Cijfers van Pensionstat tonen dat het nettopensioen in 2023 gemiddeld 1640 euro per maand. Voor ambtenaren gaat het om een gemiddeld nettopensioen van 2.357 euro per maand, of een vervangingsratio van 0,69. Dat is net boven het Europese gemiddelde, het niveau van Luxemburg.
In de privésector is het gemiddelde nettopensioen slechts 1.467 euro per maand, of een vervangingsratio van 0,42. Dat is het op twee na laagste niveau van Europa, ongeveer op het niveau van Cyprus. Met andere woorden: de pensioenhervormingen van De Wever zullen ons land naar de Europese bodem brengen qua pensioenen.
De essentie van de zaak blijft vooral een politieke vraag. Het gemiddelde pensioen in de privésector bedraagt 1.467 euro, bij ambtenaren is dat 2.358 euro. De mediaanpensioenen zullen nog een stuk lager liggen. Vinden we dit écht te veel? En vinden we echt dat gemiddeld 40 jaar werken te weinig is? Zijn mensen die voor die bedragen na zoveel werkjaren op pensioen gaan profiteurs?
De regering wil door deze besparing 3 miljard besparen op de pensioenen. Zijn daar geen alternatieven voor? Ja, die zijn er. Nog één cijfer – uit de sociaal-economische barometer 2024 van het ABVV. Die brengt een aantal interessante cijfers naar voren. Bijvoorbeeld: de omvang van de jaarlijkse lastenverlagingen naar bedrijven ten koste van de sociale zekerheid. In 25 jaar tijd stegen die van 1,6 miljard naar 16 miljard euro per jaar: een vertienvoudiging. Dàt is de reden waarom rechts stelt dat de pensioenen niet meer betaalbaar zijn: met de middelen van de sociale zekerheid werden cadeaus uitgedeeld aan het patronaat, en dat mag niet ter discussie staan.
-
Spoor: “sterkste staking sinds invoering minimale dienstverlening”
De betoging en stakingsacties maandag waren opmerkelijk. In het Nederlandstalig onderwijs was de deelname fenomenaal. Ook bij het spoor werd veel gestaakt en betoogd. Het toont de woede over de aanvallen die Arizona wil doorvoeren. We spraken met een treinbegeleider.
Was de actiedag een succes bij jou op het werk?
“Ja, op veel werkzetels, zeker bij de operationele diensten, hebben we stakingspercentages tussen de 75 en de 100%.”
“Qua impact op het treinverkeer is dit de sterkste staking sinds de invoering van de minimale dienstverlening. Minder dan een kwart van het normale aantal treinen reed. Zonder dat er seinhuizen plat lagen. Op bepaalde lijnen reden zelfs geen treinen. De berichtgeving in de burgerlijke pers gaat hier van misleidend tot leugenachtig.”
“We zijn ergens slachtoffer van ons eigen succes. Vele betogers geraakten niet op het Albertinaplein omdat ze geen vervoer hadden of geen opvang voor hun kinderen omdat de school of crèche gesloten was. Dit onderstreept nog maar eens het belang van openbare diensten.”
“Toch was de staking een versterking voor de betoging. Ik schat dat ongeveer 500 cheminots meeliepen in de betoging. Dat is al geleden van in het begin van mijn loopbaan. Ook van mijn depot trok ruim 10% naar Brussel. Meestal doet alleen een deel van de militanten dat. Velen staakten of betoogden voor het eerst. In mijn standplaats staakte zelfs de helft van de nieuwelingen. Dat is ongebruikelijk.”
Wat betekent Arizona voor jou en je collega’s? Gaat het enkel om de pensioenen?
“Te veel om op te sommen. Het betekent langer werken voor honderden euro’s minder pensioen. In het geval van het rijdend personeel tot twaalf jaar langer! Afschaffing van het verbod op zondagswerk en nachtwerk vanaf middernacht in plaats van vanaf 20 uur, zal de premies onder druk zetten. Netto gaat het bij bijvoorbeeld treinbegeleiders maandelijks over honderden euro’s die in het vizier komen. Nu behouden we de eerste 6 maanden ziekte 100% van onze platte pree. Dat wil Arizona na een maand al naar 60% drukken. Je moet maar eens een zware operatie achter de rug hebben of ernstig ziek zijn. Dit is mensen in de armoede duwen!”
“Onze juridische werkgever is HR Rail. Arizona wil die opdoeken. Zullen NMBS en Infrabel ons statuut overnemen? Of krijgen we een slechter contract onder de neus geduwd? Wat met de hospitalisatieverzekering van de actieve en gepensioneerde cheminots? Onze ziekenkas willen ze afschaffen. De regering aast op het geld in onze kas van de sociale solidariteit. Om ons stakingswapen af te zwakken willen ze het opvorderen van stakers introduceren.”
Deze betoging was straf, hoe kunnen we dit protest verder opbouwen?
“Aanvankelijk zouden we waarschijnlijk met een paar duizend militanten aan de pensioentoren staan. De druk van onderuit om verder te gaan is groot. Stakingsaanzeggingen voor de actie werden omarmd bij het spoor, de MIVB en in het Nederlandstalig onderwijs. Dit resulteerde niet alleen in een hoge opkomst in die sectoren, maar legde ze ook grotendeels stil. De concentratie werd een betoging. Gaandeweg volgden ook stakingsaanzeggingen bij bijvoorbeeld de post en de gevangenissen. Het potentieel voor verdere aangroei van de beweging is groot.”
“We hebben in alle sectoren pamfletten nodig die de aanvallen concretiseren, personeelsvergaderingen met werkonderbreking om die uit te leggen, om te praten over wat voor acties we nodig hebben en welke eisen we tegenover Arizona stellen. Maandelijkse 24-urenstakingen zullen niet volstaan.”
“De wettelijke pensioenleeftijd is al te hoog. De meeste pensioenen zijn te laag. Veel beroepen zijn zwaar zonder dat een vervroegd pensioen mogelijk is. Er moet geantwoord worden op de zogezegde noodzaak van besparingen. Door bijvoorbeeld te wijzen op de verlaging van de vennootschapsbelastingen waardoor we ondertussen jaarlijks 16 miljard euro mislopen, op de verdeeldheid die gezaaid wordt tussen ambtenaren, kleine zelfstandigen en werknemers in de privé.”
-
Neen aan het asociale beleid van Arizona – een antwoord op enkele tegenargumenten
Het vakbondsprotest gisteren was bijzonder sterk. Er wordt nu gestart met de mobilisatie naar een grote betoging binnen een maand, op 13 februari. Dat kan best met infosessies op elke werkplaats. Samen met de woede die gisteren al op straat kwam, kunnen we zo een historische betoging opzetten waar de volgende acties, inclusief stakingsdagen, aangekondigd worden. De traditionele politici en gevestigde media voeren ondertussen hun propagandacampagne tegen ons protest. Hierbij een antwoord op enkele van hun argumenten.
‘Iedereen moet besparen, we moeten allemaal de broekriem aanhalen.’ De Standaard van afgelopen weekend, dezelfde krant die De Wever gelijk gaf met zijn uitspraak dat er nu eenmaal geen financiële ruimte is, sprak met NAVO-militair Rob Bauer die over twee pagina’s pleitte voor extra investeringen in defensie. Hij kreeg de vraag of er daar wel middelen voor zijn. Zijn antwoord: “Kijk naar de coronacrisis. Toen heeft de EU in twee jaar 500 miljard uitgegeven. Zeggen dat er geen geld is, is onzin. België is een rijk land.” Bauer heeft gelijk op dit punt. De vraag is natuurlijk hoe we die rijkdom kunnen mobiliseren en hoe we democratisch kunnen beslissen over hoe die dan wordt gebruikt in het belang van de meerderheid van de bevolking.
‘Nu al betogen terwijl de regering nog gevormd moet worden, is voorbarig.’ Dit is een variant op de eeuwige klassieker dat protest te laat komt, omdat de maatregelen al beslist zijn. Als we ons protest moeten afstemmen op de timing die voor de verdedigers van een asociaal rechts beleid aanvaardbaar is, dan zal er nooit een gepast moment zijn. Waarom wachten tot de regering gevormd is om ze te doen vallen?
‘De pensioenen in de publieke sector zijn veel hoger dan die in de privé, logisch dat daar wordt bespaard.’ Een gemiddeld nettopensioen van iemand die een hele loopbaan in het secundair onderwijs staat, bedraagt ongeveer evenveel als de gemiddelde maandprijs van een woonzorgcentrum (2200 euro). Anders gezegd: ook van dit pensioen kom je niet rond en dan willen ze daar nog op besparen? Een verhoging van de pensioenen in de private sector is de enige harmonisatie van de pensioenen die voor de werkenden aanvaardbaar is. En dat volstaat niet: ook in de publieke sector moeten de pensioenen omhoog!
‘Protest is ondemocratisch. De mensen hebben voor Arizona gekozen’. De Arizonapartijen hebben een meerderheid in het parlement. Maar het klopt evenzeer dat 80% niet tot 67 jaar wil werken. Slechts 17,4% geeft aan in staat te zijn om zo lang te werken. Een grote meerderheid van de bevolking is voorstander van een grotere belasting voor de superrijken. Dit zijn slechts twee voorbeelden. Fundamenteler is de vraag waarom we democratie zouden beperken tot hun instellingen en voorstellen? Het recht om actie te voeren en om ons te organiseren, zijn ook democratische rechten. Door het uitoefenen van die rechten dwongen we betere arbeidsomstandigheden en sociale bescherming af.
‘De besparingen gebeuren in alle landen, in België kunnen we dat niet stoppen’. In Frankrijk valt Macron de pensioenen aan, in Duitsland liggen de lonen onder vuur. Er zijn effectief overal aanvallen op onze levensstandaard. Waarom zouden we dat echter aanvaarden? Dan krijgen we een neerwaartse spiraal die ons allemaal de dieperik instuurt. Als het over de toplonen van managers gaat, betekent ‘concurrentieel zijn’ dat er naar de hoogste lonen wordt gekeken, voor gewone werkenden betekent het een race to the bottom. We zouden beter met alle werkenden samen opkomen voor wat we nodig hebben. Tijdens de coronacrisis was er opeens geen gebrek aan middelen, waarom zou dat voor de sociale crisis waarin wij ons nu bevinden niet kunnen?
‘Ze zullen toch niet luisteren’. De Wever en Bouchez kunnen wel toeteren en hun ‘buffet’ voorstellen, als er uiteindelijk gekookt moet worden hebben ze ons nodig. Het zijn immers de werkenden die alles doen draaien. Daar ligt onze kracht, het komt er op aan om die te organiseren zodat we de enorme uitdagingen kunnen aanpakken in het belang van de meerderheid van de bevolking. De aanval op onze lonen in 2014 kregen de N-VA en de MR er door, ondanks groot protest. Hun poging om een puntenpensioen in te voeren, lukte niet omdat ons protest ertegen zo groot was. Het waren massabetogingen die dat voorstel afvoerden. Als wij sterk genoeg zijn, moeten ze wel luisteren.